Güçlü bir elektik çarpmasının öldürücü olabileceğini hepimiz biliyoruz. Peki elektrik çarpmasının vücuda nasıl bir zarar verdiğini ve ölümcül yaralanmalara nasıl sebep olduğunu biliyor musunuz? Bilmiyor ve merak ediyorsanız okumaya devam edin.
Vücudumuzda elektrik
Vücut fonksiyonlarımızın sürmesini sağlayan elektriğin, aynı zamanda öldürücü olması biraz tuhaf görünebilir. Vücudumuzdaki sodyum, kalsiyum, potasyum ve magnezyum gibi elementler, belli bir elektrik yüküne sahiptir. Hücrelerimizin neredeyse tamamı elektrik üretmek için elektrikle yüklü iyon adı verilen elementleri kullanırlar.
Elektrik akımının vücudumuzda gerçekleştirdiği çok önemli görevler vardır. Bunların başında da kalp kaslarının tam olarak doğru zamanda kasılmasını sağlayan elektrik akımı gelir.
Sinir sistemimizde hiç durmayan bir elektik sinyali akışı vardır. Oturup kalkmamızdan, yemek yememize hatta kitap okuyup yazı yazmamıza kadar her türlü kas hareketinin kontrolü, elektrik sinyalleri ile sağlanır. Kısacası yaptığımız her şeyi bu sinyaller sayesinde yaparız.
Sinir sistemimizde iki nöronu birbirine bağlayan ve yıldırım kadar hızlı sinir uyarılarını iletmeye yarayan sinapslar vardır. Sinir sisteminin otonom çalışması bu sinapslardan doğru miktarda elektrik akımının iletilmesi sayesinde gerçekleşir.
Vücut fonksiyonlarımızın düzgün bir şekilde devam edebilmesi için elektrik gereklidir ve bu nedenle vücudumuz tarafından üretilir. Ancak bu elektrik sinyallerinin gücü, kalın tellerle büyük elektrik direkleri arasında akan elektrik akımı ile karşılaştırıldığında yok denecek kadar azdır.
Elektrik çarpması nedir, insana nasıl zarar verir?
Elektrik yanıkları
İnsan vücudu iyi bir iletken değildir. Bu nedenle vücuda dışarıdan bir elektik girdiğinde vücudumuzda bir direnç ortaya çıkar. Elektrik akımının direnci de ısıya yol açar. Yani vücut güçlü bir elektrik akımı ile karşılaşacak olursa elektrik yanığı diye tabir edilen doku hasarları ortaya çıkar. Bu hasarlar sadece ciltle sınırlı değildir. Kangren ve nekroza neden olabilir. Yüksek voltaja maruz kalan uzuvların ampüte edilmeleri (kesilmeleri) bile gerekebilir.
Kalp krizi
Kalp yukarıda da sözünü etmiş olduğumuz gibi elektriksel sinyallerle ritmik olarak çalışan bir organdır. Eğer dışarıdan gelecek güçlü bir elektrik akımı söz konusu olacak olursa kalbin mevcut akım dengesi alt üst olur. Kalbin kanı pompalamasını bildiren sinyaller aksayabilir, hatta tamamen kesilebilir. Bu da kalp atışlarının bozulmasına hatta tamamen durmasına yol açabilir.
Ancak hemen belirtelim ki tüm elektrik şokları kalbin durmasına neden olmaz. Elektrik her zaman toprağa ulaşmanın en hızlı yolunu aradığından elektrik şoklarının neden olduğu hasarın tipi ve derecesi, şokun vücuda nereden girdiği ile ilişkilidir.
Kas kontrolünün kaybı
Elektrik çarpması kasların kasılmasına neden olur. Kas sistemimiz zayıf bir elektrik akımı ile çalışmakta olduğundan, ani ve büyük bir elektrik akımı ile karşılaştığında kontrolü kaybeder. Kontrol kaybı spazmlara hatta daha kötü senaryolarda felce neden olabilir. Elektrik çarpan kişinin çarpmaya yol açan kabloyu (vb.) elinden bırakamamasının sebebi de budur.
Bununla birlikte ani kas kontrolü kaybı, kazazedenin sert bir şekilde düşmesine neden olabilir. Birçok elektrik çarpması kurbanı, çarpma sonrasında ortaya çıkan kas kontrolü kaybından kaynaklı düşmeler sonucu ağır bedensel yaralanmalara maruz kalmaktadır.