Lise sınavlarına hazırlanan bir çocuğunuz varsa AP ve IB’nin ne olduğu hakkında detaylı ve net bilgiye ihtiyacınız var demektir. Bu makale bu iki programın benzer ve farklı yönlerine dair genel bir bakış sunabilmek için kaleme alınmıştır.
AP (Advanced Placement) Programı
AP programı sınıf çalışmaları ve sınavlardan oluşur. CollegeBoard tarafından gerçekleştirilir ve yönetilir. Program 20 farklı konuda 35 dersten oluşur. 10. sınıfta başlar ve öğrenci 3 yıl boyunca bir dizi ders alabilir. Dersler mayıs ayında gerçekleştirilen sınavla sona erer.
AP Sınıflandırma
Sınavlar “5 üzerinden” puanlandırılır. AP programı dersleri üniversitenin ilk yılındaki derslere eşdeğerdir. Geçer not 3’tür ancak çoğu üniversite bu dersten 4 ve üzerinde bir not alınması durumunda öğrenciyi o dersten geçmiş sayar. AP programı, uzman eğitimcilerle College Board tarafından yönetilir. Programın amacı, öğrencileri üniversite düzeyindeki zorluklara hazırlamaktır.
Konular
- Biyoloji
- Matematik AB ve BC
- Kimya
- Bilgisayar Bilimi A
- Ekonomi bilimi
- İngilizce
- Çevre Bilimi
- Fransızca
- Alman Dili
- Hükümet ve Politika
- Coğrafyası
- Uluslararası İngiliz Dili (APIEL)
- Latince
- Müzik Teorisi
- Fizik
- Psikoloji
- İspanyolca
- İstatistik
- Stüdyo sanatı
- Tarih (Sanat Tarihi, Dünya Tarihi, Avrupa Tarihi)
Collage Board’un açıkladığı verilere göre programa her yıl yaklaşık yarım milyondan fazla öğrenci katılıyor ve bir milyondan fazla sınav gerçekleştiriliyor.
Üniversite Kredileri ve AP Akademik Ödülleri
Üniversiteler genellikle öğrenci kabul koşullarını kendileri belirlerler. AP programından öğrencinin aldığı dersler ve bu derslerin sınavlarından aldığı notlar, öğrencinin belli bir standarda ulaşmış olduğunu gösterir. AP programı dersinden 3 ve daha yüksek puan, birçok üniversitenin öğrenciyi kabul etmesinde etkilidir. Daha ayrıntılı bilgi alabilmek için başvurmayı düşündüğünüz üniversitenin web sayfasına bakabilirsiniz.
Bunun yanı sıra The College Board olağanüstü başarı gösteren öğrencilere 8 farklı kategoride akademik ödüller verir.
AP Uluslararası Diploması
Kısa adı APID (the Advanced Placement International Diploma) olan diplomayı almaya hak kazanmak için 3 ve daha yüksek not almak gerekir. Seçilecek derslerden en az birinin AP global dersi olması zorunludur. Örneğin AP Dünya Tarihi, AP Coğrafya veya AP Devlet ve Politika vb.
APID bir lise diploması değil, prestijli bir sertifikadır.
IB (International Baccalaureate) Programı
Merkezi İsviçre Cenevre’de bulunan Uluslararası Bakalorya Organizasyonu (IBO) tarafından yönetilmektedir. IBO’nun misyonu “kültürlerarası anlayış ve saygıyla daha iyi ve daha barışçıl bir dünya yaratmaya yardım eden, sorgulayıcı, bilgili ve özenli gençler yetiştirmektir. Geniş kapsamlı bir müfredat uygulayan program okullar, hükümetler ve uluslararası organizasyonlarla çalışmaktadır.
Program, dünya genelinden öğrencilerin diğer insanların da farklılıklarıyla birlikte kendi doğrularına sahip olabileceklerini anlayan, etkin, sevecen ve yaşam boyu öğrenmeye inanan bireyler olmasını teşvik eder.
IB Programları
Uluslararası Bakalorya Organizasyonu 3 ila 19 yaşları arasındaki öğrenciler için 3 farklı program sunmuştur. Bunlardan ilki (The primary years programme) 3 ila 12 yaşları arasındaki çocuklar; ikincisi (The middle years programme) ise12 ila 16 yaşları için tasarlanmıştır. Üçüncü program ise ülkemizde pek çok özel okul tarafından uygulanan “diploma programı” adı ile anılan ve bu makalenin esas konusu olan programdır.
Diploma Programı: 16 ila 19 yaşları arasındaki öğrencileri üniversitede ve sonrasındaki yaşamlarında başaralı olmaları için hazırlayan final sınavlarının bulunduğu akademik olarak zorlayıcı ve dengeli bir eğitim programıdır. Öğrencilerin entelektüel, sosyal, duygusal ve fiziksel esenliğini sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. IB Diploma programının uluslararası felsefesi ve amaçları vardır. Müfredat dengelidir ve araştırmaya dayanır. Örneğin bir fen bölümü öğrencisinden yabancı dil, beşeri bilimler ve laboratuvar prosedürleri vb. konulara hakim olması beklenir. Buna ilave olarak IB diploması sahibi olabilmek için öğrenciden 60’tan fazla konu arasından en az birinden geniş kapsamlı bir araştırma yapılma istenir. IB diploması, 115 farklı ülkenin üniversiteleri tarafından kabul edilmektedir.
AP ve IB’nin Ortak Noktası Nedir?
Her ikisi de üstün başarı göstergesidir. Hiçbir okul öğrencilerine bu zorlu sınavı kolaylıkla geçebileceklerini taahhüt edemez. Dersler iyi eğitimli uzmanlar tarafından uygulamalı tekniklerle öğretilir. Programın başarısı uygulayıcı okulun başarısı bakımından da önemlidir.
Her ikisi de güvenilir ve uluslararası kabul gören programlardır. Mezunların girmek istedikleri üniversitelere kabul edilmelerini sağlamada etkilidir. Üniversitelerin kabul memurları, öğrencilerin mezun oldukları okulların akademik standartları hakkında etraflı fikre sahiptir. Çünkü üniversitelerin sicil kayıtları, daha önceki adayların bilgileri sayesinde sürekli olarak güncellenir. Ancak yabancı ülkelerdeki okulların ya da yeni açılan okullarla ilgili böylesi kayıtlar yoktur. Bu okullardan mezun olan öğrenciler eğer AP ya da IB programlarına katıldılarsa bu programlarla ilgili başarıları üniversite kabul memurlarının işini kolaylaştırır.
Bununla birlikte öğrenciler üniversite eğitimine daha kolay adapte olurlar. Lise sıralarındayken aldıkları dersler sayesinde üniversitenin ilk yılında bazı derslerden muaf olabilirler. Bu da hem öğrencinin adaptasyon sürecini hızlandırır hem de alından ders kredisi başına ödeme yapılan okullarda öğrencinin zaten aldığı dersler için ödeme yapmasına gerek kalmaz.
IP ve AP Arasındaki Farklar
İtibar: AP geniş çapta kabul görmüş ve ABD’deki üniversitelerde mükemmelen tanınmakla birlikte IB Diploma Programı daha büyük bir itibara sahiptir. Çoğu uluslararası üniversite IB diplomasını kabul etmektedir.
Öğrenme Stilleri ve Dersler: AP programında öğrenci genellikle kısa bir süre boyunca bir konuya derinlemesine odaklanır. IB programı ise sadece derinlemesine odaklanarak değil, konunun diğer alanlarla ilişkisini göz önünde bulundurarak bütünsel bir yaklaşımı benimsemiştir. AP’nin genellikle bir yıllık olan dersleri IB programında genellikle iki yıllıktır. IB dersleri birbiriyle koordineli ve örtüşen bir yapı içinde tasarlanmıştır. AP tek seviyeli bir programken IB standart seviye ve üst seviye olmak üzere iki aşamalıdır.
Gereksinimler: AP dersleri okulun takdirine göre istenilen zamanda alınabilir. Ancak bir öğrenci IB diploması adayı olmak istiyorsa IBO kurallarına ve düzenlemelerine uygun olarak iki yıl süren IB derslerini almak zorundadır. Diplomayı hedefleyen IB öğrencilerinin en az 3 yüksek seviye ders alması gerekir.
Sınavlar: Eğitimciler bu iki programın sınav yöntemlerini şöyle karşılaştırır: AP neyi bilmediğinizi görmek için, IB ise neyi bildiğinizi görmek için sınav yapar. AP sınavları öğrencinin spesifik bir konu ile ilgili basit ve saf bilgisini ölçmek için tasarlanmıştır. IB sınavları ise öğrenciden bilgilerini analiz etmesini, değerlendirmesini ve problemleri yaratıcı bir şekilde çözme becerini ve yeteneklerini test etmek için sahip oldukları bilgileri yansıtmalarını bekler.
Diploma: AP öğrencileri belirli kriterlere sahip uluslararası kabul edilen bir sertifika sahibi olurlar, okullarından geleneksel lise diploması ile mezun olurlar. Öte yandan IB öğrencileri iki lise diplomasına sahip olurlar. Birincisi geleneksel lise diploması, ikincisi ise Uluslararası Bakalorya Diplomasıdır.
Zorluk: Pek çok AP öğrencisi AP derslerinden geçmenin kolay olmadığını söyler ancak istedikleri zaman ders seçme hakkına sahiptirler. Öte yandan IB diploması almak isteyen öğrencilere böyle bir avantaj sunulmaz. Sürekli ve düzenli çalışma programı getiren IB programının bu yönü ile daha zor olduğu söylenebilir.
Hangi Programı Seçmeliyim?
Esneklik çok önemliyse AP programının seçilmesi daha uygun olur. Yüksek öğrenim için Amerika seçeneği üzerinde duruyorsanız da AP programı yeterli olur. Ancak IB programı yukarıda saydığımız nedenlerle pek çok avantaj sunar. Sonuçta her iki program da üniversiteye hazırlanmak için çok faydalıdır.