Çoğumuzun lezzetine bayıldığı patates kızartması, aslında sadece henüz kızarmışken lezzetlidir. Soğuduğundaysa lezzetinden eser kalmaz. Bu büyük lezzet farkının neden kaynaklandığını merak ediyor musunuz? Bu farka neyin neden olduğunu anlamak için patates kızarmasına biraz daha yakından bakmamız gerekir.
Patates kızarmasının içinde ne vardır?
Hepimizin bildiği gibi patates kızartması sağlıklı yemekler listesinde yer almaz. Bunun esas nedeni patates kızartmasının besin değerinin düşük olması ve “kötü” kolesterole (Düşük Yoğunluklu Lipoprotein-LDL) neden olan doymuş yağ içermesidir. Bununla birlikte kalori değeri oldukça yüksektir.
Patates yüksek miktarda nişasta içerir. Orta boy bir patates, yaklaşık olarak 25-30 gram nişasta ihtiva eder. Kızarmış patatesin dayanılmaz lezzetinin kaynağı da nişastadır.
Nişatasanın rolü
Nişasta, glikoz birimlerine bağlanabilen bir karbonhidrat çeşididir. Aynı zamanda nişasta, çoğu yeşil bitkinin enerji deposu olup, insanların en çok tükettiği karbonhidrat çeşididir.
Nişasta su ihtiva ettiği zaman çok daha lezzetli bir hal alır. Daha iyi anlamak için nişasta tanelerini kristal taneler olarak hayal edin. Kızartma sırasındaki yüksek ısı, patatesin içindeki suyun ortaya çıkmasına neden olur. Ortaya çıkan su, nişasta kürelerinin içine girerek tıpkı bir balon gibi tanelerin şişmesini sağlar. Su ile şişen nişasta, patatesin kabararak kızarmasını sağlar ve patates kızartmasının baştan çıkarıcı lezzeti böylece ortaya çıkar.
Ancak patates kızartması soğurken, nişasta baloncuklarını şişiren su dışarı çıkar. Patateslerin tuzlu olması da işe yaramaz çünkü patates kızartması soğuduğunda tuz serbest kalan nemi çeker. Böylece kızartmanın yarattığı karakteristik doku bozulur, patates kızartması su ile şişmiş nişasta küreleri olmadığında görüntüsünü ve lezzetini kaybederek ağızda soğuk yağ ve ıslak tuz tadı bırakır.
Sıcak yemekler genel olarak da daha lezzetlidir.
Yemeklerin sıcak mı, yoksa soğuk mu yenmesi gerektiği aslında sübjektif bir konudur ancak insanlar çoğunlukla sıcak yemek yemeyi tercih eder. Patates kızartması gibi tuzlu atıştırmalıklar sıcak olduklarında genellikle daha lezzetli bulunurlar. Bununla birlikte ısınma sayesinde yemeğin kokusu belirginleşir ve böylece yemek daha iştah kabartıcı bir hale gelir.
Patates kızartmasının soğumasıyla sadece tadı değil aynı zamanda kokusu da değişir. Sağlıklı sayılamayacağı gibi soğuyarak lezzetini de kaybetmesiyle patates kızartması cazibesini kaybeder. Soğutmadan yiyelim…