Okuyucunun dikkatini çekebilmek için, sansasyonel ve abartılı manşetlerin kullanıldığı, ciddi bir araştırmaya dayanmayan, haber kaynağı belirtilmeden yapılan gazeteciliğe sarı gazetecilik adı veriliyor.
Sarı gazetecilik terimi, ilk olarak New York World ve New York Journal gazeteleri arasındaki tiraj savaşı sırasında ortaya çıkmış. İki gazetenin giriştiği bu çekişme, sansasyonel, demagojik, gerçeklerden uzak, sığ, masa başında üretilen haberlerle dolu bir gazetecilik dilinin ortaya çıkmasına neden olmuş.
Neden ‘sarı gazetecilik’ denildi?
Okur yazarlığın çok yüksek olmadığı bu dönemde, karikatürler gazeteler açısından bugün olduğundan çok daha önemliydi. Geniş kitleleri, yazar ve muhabirlerden daha çok, karikatüristler etkiliyordu. New York World’te, 1895 yılında, Sarı Çocuk isimli bir karakterin, karikatürleri yayınlanmaya başladı. Bir yıl sonra 1896’da New York Journal, çok sayıda gazeteciyi kendi kadrosuna aldı ve böylece iki gazete arasındaki savaş resmen başlamış oldu. Sarı çocuğun çizeri Richard Outcalt da New York Journal’a transfer olan gazeteciler arasındaydı. Sarı Çocuk, o günden sonra hem New York Journal, hem de New York World’te (World’tekini George Luks çizmeye başladı) yayınlanmaya başladı. Bunun üzerine karakterin kime ait olduğu ile ilgili tartışma mahkemeye taşındı. Kavganın görünüşteki çıkış sebebi olan ‘Sarı Çocuk’tan dolayı, bu gazetecilik türüne ‘sarı gazetecilik (yellow journalism) denmeye başlandı.
Yazılı basında, sarı gazetecilik terimini ilk kez, Erwin Wardman kullanmıştır. New York Press editörü olan Wardman, Sarı Çocuk’a gönderme yaparak, sarı çocuk gazeteciliği yapıldığı ifadesini kullanmıştır.
Amerika-İspanya Savaşı
İki gazete arasındaki tiraj rekabeti, çok geçmeden Küba’da başlayan ABD-İspanyol gerginliği haberlerine yansıdı. Gazeteler, Küba’da İspanyol egemenliğine karşı çıkan isyancılara büyük destek verdi. New York Journal, Küba’nın isyanında haklı olduğunu belirten yayınlar yapmaya başladı. Ardından gazetede İspanyolların, Küba’da zulüm yaptıkları iddiaları yer aldı. Bunu Kübalıların meziyetlerinin övüldüğü haberler izledi. Kısa bir süre sonra New York Journal’ın yaptığı bu yöndeki haberler, hiçbir dayanak aranmadan, New York World’de de yayınlandı. 1898 yılı şubat ayında, Maine savaş gemisi, Havana Körfezinde iken, bir patlama meydana geldi ve gemi battı. Her iki gazete, gemiye İspanyolların torpidoyla saldırdığı yalanıyla büyük bir kampanya başlattı. ABD-İspanyol savaşı, aynı yılın Mayıs ayında koptu. İki gazete, tiraj savaşını kazanabilmek için, haberleri sansasyonel kılmakla suçlanmışlardır.
