Henüz doğru yolları keşfetmediyseniz, zor görevlerin altından kalkmak, genellikle pahallıya mal olur. Pareto ilkesinin kurallarından biri olan 80/20 kuralı, zor görevlerin altından kalkmada çok faydalı bir kılavuz görevi üstlenir. 80/20 kuralının, basit tanımı; çabanın yada yatırımın %20’sinin, sonucun yada karın %80’ine yol açmasıdır. Başka bir ifade ile “Nedenlerin %20’si, sonuçların %80’ine yol açar!”
80/20 kuralı anlamak ne kazandırır?
80/20 kuralının bağlı olduğu mantığı kavramak, potansiyelinizi daha doğru şekilde kullanmanızı sağlayarak, performansınızın ve kazanımlarımızın artmasına neden olur.
80/20 kuralına hayatımızdan örnekler;
Bu kuralı hayatımızın birçok alanında görebiliriz:
- İtalyan ekonomist Vilfredo Pareto, toplam servetin %80’inin, nüfusun %20’sine ait olduğunu yönündeki gözlemine dayanarak, kendi adı ile anılan ilkeyi tanımlamıştır.
- Alışveriş alışkanlıkları konusunda yapılan bir araştırmada, müşterilerin %20’sinden, cironun %80’inin elde edildiği anlaşılmıştır.
- Yazılım mühendisliği üzerine yapılan bir araştırma, modüllerin% 20’sinin, operasyonel arızaların % 80’ine neden olduğunu bulmuştur.
Gayet tabidir ki bu oran 70/30 yada 90/10 gibi de olabilir. 80/20 ilkesi ile anlatılmak istenen, sonuçların büyük bölümünün azınlık tarafından gerçekleştirildiğidir.
80/20 ilkesinin bilimsel dayanağı
Kuvvet yasalarının birçoğunda 80/20 ilkesi geçerlidir. Bu, iki nicelik arasında fonksiyonel bir ilişki olduğu anlamına gelir. Nicelikteki doğrulsal bir değişim, diğer nicelikte üssel bir değişikliğe neden olur. Örneğin, bir karenin kenarlarının uzunluğunu iki ile çarparsanız, alanı dört kat artar.
Bu grafiğin y eksenini, bir ülkedeki toplam serveti temsil ettiğini, x ekseninin ise kişi sayısını temsil ettiğini düşünecek olursak; Pareto’nun “vital few” yani “hayati azınlık” dediği nüfusun %20’sinin, servetin %80’ine sahip olduğu halde, nüfusun %80’inin servetin %20’sine sahip olduğu gösterilmiştir.
80/20 kuralı nasıl uygulanır?
Bu kuralın amacı, bir iş için yatırdığınız, zamanın, paranın veya emeğin karşılığını yükseltmektir. Öncelikle, pozitif sonuçlara %80 oranında etki eden %20’yi tespit ederek işe başlamalıyız.
- Eğer bir işletmede çalışıyorsanız, gelirlerin %80’ini getiren müşterilerin %20’sine odaklanın.
- Eğer bir sınava hazırlanıyorsanız, soruların% 80’ini oluşturan konuların % 20’sine odaklanın.
- Bir yazılım ürünü geliştiriyorsanız, kullanıcıların % 80’inin önemli buldukları özelliklerin % 20’sine odaklanın.
İlkeyi tersine çevirecek olursak; problemlerin %80’ine neden olan faktörlerin %20’sine odaklanın yada kaçının. Şöyle ki;
- Şikayetlerin %80’inin sahibi olan müşterilerin %20’sine odaklanmaktan kaçının. Böylece öncelikle gidermeniz gereken şikayetleri tespit edebilirsiniz.
- Raporlardaki hataların %80’ine neden olan formül hatalarını düzeltmeye öncelik verin. Böylece hataları büyük oranda gidermiş olursunuz.
- Kazaların %80’ine neden olan egzersizlerin %20’sinden kaçının. Böylece kaza riskinizi düşürürsünüz.
Ancak bazen, en çok fayda sağlayan faktörler, aynı zamanda en çok soruna neden olan faktörler olabilir. Örneğin, gelirin %80’inin sağlandığı müşterilerin %20’si, aynı zamanda şikayetlerin de %80’ini etmişse ne yapmalıyız? Böylesi durumlarda yapılması gereken, sağ duyunuza güvenmektir.
Bunları aklında tut
80/20 ilkesini uygularken aklımızdan çıkarmamamız gereken en önemli iki şey:
- Yukarıdaki %20 ile aşağıdaki %80 içinde yer alan herşeyin eşit olmadığıdır.
- 80/20 kuralı pratik faydalar sağlayan bir kılavuz olduğu unutulmamalıdır. Kuralın tüm durumlara uyması beklenemez.
Tekrar değerlendir
Uzun süreli bir işlem içerisindeyseniz, periyodik olarak süreçlerinizi 80/20 kuralına göre yeniden değerlendirin. Bunun yapabilmek için kendinize sormanız gereken iki soru vardır:
- Harcadığım çabanın(zaman, para vb) hangi unsurları, elde ettiğim faydaların çoğuna neden oluyor?
- Küçük kazanımlar için büyük çabalar sarfetmekten kendimi nasıl koruyabilirim?