Çin tarihine yön veren Çin Seddi, II. Dünya Savaşı sırasında Japon ordusunun istilacı saldırılarıyla mücadele ederken bile avantaj sağlamıştır. Dünyanın en uzun yapısı olan Çin Seddi’ni uç duvarlara kadar yürümek isterseniz kat etmeniz gereken mesafe 21.196 km’dir. Dünya Harikalarından biri olan Çin Seddi, söylentilere göre bugün bazı bölgelerde Çin askerlerinin eğitiminde kullanılmaktadır.
Bir medeniyetin böylesine zahmetli bir işe kalkışması üstelik bunu nesiller boyunca devam ettirebilmesinin ardında yatan gerekçeler nelerdir? Neden başka bir uygarlık böyle bir proje geliştirmemiştir, Çinlileri diğer medeniyetlerden ayıran nedir?
Toprak
Çin uygarlığı, Doğu Asya’nın sulak ve verimli topraklarında doğmuştur. Antik tarım teknolojisinde önemli gelişmeler sağlayan uygarlık, tutarlı bir yönetim kurarak, insanların sakin, yerleşik bir yaşam sürebilmesine imkan tanımıştır. Ancak doğa Çin’in komşularına onlara davrandığı kadar iyi davranmamıştı. Orta ve Kuzey Asya çorak ve kurak ovalardan oluşuyordu. Burada yaşayan topluluklar temel ihtiyaçlarını bile karşılamakta zorlandıklarından onlar için sakin ve yerleşik bir yaşam söz konusu değildi. Bu nedenle bu bölgelerde yaşayan göçebe kabileler, Çin’in müreffeh topraklarına sürekli olarak saldırılar düzenlediler.
Batıda Tibet Platosu, güneyde sarp Himalayalar ve Doğuda Pasifik Okyanusu ile çevrili olan geniş topraklara sahip olan Çin İmparatorluğu kuzey ve kuzeybatı dışında son derece iyi korunmuş bir coğrafi konuma sahipti. Ancak bu zayıf bölgeler Moğol, Türk ve Xiongnu kabilelerinin saldırılarına açıktı.
Üstelik arazi o kadar düzdü ki savunmayı güçleştiren bu durum, savaşçı kabilelere büyük bir avantaj sağlıyordu. İşte bu yüzden bir duvar inşa etmeye karar verildi. Bu sadece tek bir duvar değil, birbirine geçmiş çok sayıda duvarın birleşmesinden oluşan Çin Seddi’nin yapılmasına neden oldu.
Çin Seddi tek bir imparator tarafından yapılmamıştır. Farklı yüzyıllarda farklı parçalar yapılmıştır. Yani Çin Seddi, Antik Çin uygarlığı boyunca süre gelen bir proje olmuştur.
Savaşan Devletler Dönemi – Başlangıç
Çin Seddi ile ilgili ilk atıflara M.Ö. 7. yüzyılda şiirlerde rastlanır. Bu dönem henüz Çin Hanedanının hakimiyeti sağlamadığı, çatışmalarının devam ettiği dönemdir. Bu dönemde küçük devletlerden oluşan feodal bir yapı vardır. Bunlardan biri olan Qi, komşusu Chu’yu engellemek için bir duvar inşa etmeye karar verir. Bu dönemde inşa edilen duvar, Çin Seddi’nin en eski duvarıdır.
Source: Wikipedia
Qin Hanedanı – Birleşme
M.Ö. 221’de olağanüstü bir şey meydana geldi. İmparator Qin Shi Huang (terra cotta orduya sahip olan), tüm Çin’i hükümdarlığı altında birleştirdi! Toprakların genişlemesi, savunma sorumluluğunu artırdı. İmparator yeni bir savunma yolu bulmak zorunda kaldı. Bu yol, yapmayı en iyi bildiği şeyi seçmek olmuştur.
Qin Shi Huang küçük devletler tarafından daha önce inşa edilmiş olan tüm duvarları birbirine bağlamaya başladı ve onları mevcut, en yeni teknolojiyle güçlendirdi. Yeni 5.000 kilometrelik duvar, Lintao’dan batıya, Liaodong’a doğru uzanıyordu. Günümüz haritalarına göre, Gansu Eyaleti, Ningxia Hui Özerk Bölgesi, Shaanxi ve Shanxi illeri, İç Moğolistan, Hebei ve Liaoning eyaletlerinin yanı sıra Kuzey Kore duvarlarını birbirine bağladı.
O dönemde Çin Seddi’ne verilen isim ‘Uzun Duvar’dır.
Han Hanedanı – Genişleme Dönemi
Yeni imparator Han Gaozu duvarı daha da genişletti. Egemenliği sona erdiğinde, duvar Dunhuang’dan Pasifik Okyanusunda kadar uzanıyordu ve 6.000 km’ye ulaşmıştı.
Bir sonraki imparator Han Wudi, Batı ile ticaret yapabilmek için İpek Yolu’nu açtı. Ancak İpek Yolu Moğol boylarının saldırılarına maruz kalan açık bir hedefti. Bu nedenle Han Wudi Çin Seddi’ni batıya doğru genişletmek ve güçlendirmek zorunda kaldı.
Ming Hanedanı – Yeniden Canlanma
Uzunluğuna ve sağlamlığına rağmen Çin Seddi aşılmaz değildi. Cengiz Han ve Kubilay Han kendi yöntemleri ile Çin Seddi’ni aşmayı ve Çin’i ele geçirmeyi başardılar. M.S. 11. yüzyılda Kubilay Han’ın işgalinin ardından Çin, Moğol İmparatorluğu’na dahil edildi ve Yuan Hanedanlığı tarafından yönetildi.
Ming Hanedanı (1368-1644) boyunca Çin Seddi’nin inşası hiçbir zaman durmadı. 300 yıl boyunca yeni bölümlerin eklenmesi, eskilerin tamir edilip güçlendirilmesine devam edildi.
15. yüzyılda efsanevi bir general olan Qi Jiguang, Çin’in kıyı şeridini Japon korsanlardan kurtardı ve Çin Seddi’nin yapımından sorumluydu. Çin Seddi’nin en ünlü bölümlerinden bazıları doğrudan onun gözetiminde yapılmıştır!