Viyana’ya müzikal itibarını artırmak amacı ile gelen, iddialı piyano virtüözu Daniel Steibelt, büyük besteci ve piyanist Beethoven‘ı müzikal bir düelloya davet eder. Düellonun galibi olacağına emindir. Ancak netice o kadar ağır olur ki çareyi Viyana’yı terk etmekte bulur.
Daniel Steibelt kimdir?
Berlin doğumlu Daniel Steibelt, Avrupa’nın ünlü piyano virtüözlarından biridir. Tam bir Prusyalı olarak tanınan Steibelt, resmi, kuralcı ve disiplinli bir sanatçıdır.
Doğaçlama düellosu nedir?
Doğaçlama düellosu, Viyana sosyetesinin en popüler eğlencelerinden biriydi. Bir aristokrat bir piyano virtüözunu, başka bir aristokrat ise diğer piyano virtüözunu desteklediğini açıklardı. Aristokratlardan birinin malikanesinde gerçekleştirilen etkinlikte, virtüözlar hünerlerini sergilerlerdi. Atışma şeklinde gerçekleşen düello, taraflardan birinin üstün geldiği ilan edilene kadar devam ederdi. Beethoven Viyana’ya geldiği ilk yıllarda, doğaçlama düellolarına katılmış ve kısa sürede şehrin en yetenekli piyano virtüözlarından biri olarak ünlenmişti.
Beethoven & Setibelt Düellosu
Prens Lobkowitz, Steibelt’i, Prens Lichnowsky ise Beethoven’ı desteklediği doğaçlama düellosu, Lobkowitz’in malikanesinde gerçekleşir. Viyana sosyetesinin bir araya geldiği kalabalık salonda, önce müzisyenler takdim edilir. Meydan okuyan kişi Steibelt olduğu için, piyanonun başına ilk davet edilen virtüöz, Steibelt olur. İcra edeceği eserinin notlarını bir kenara koyarak, çalmaya başlar. Çok başarılı bir performans ortaya koyar, salon alkışlarla inler. Performansı çok beğenen Lobkowitz, Steibelt’i tebrik eder.
Ardından gözler, Beethoven’a yönelir. Beethoven, önce hiç acele etmeden derin bir nefes alıp verir, sonra isteksizce piyanoya doğru yürür. Beethoven piyanonun yanına varınca, Steibelt’in notlarını alır, şöyle bir bakar ve nota kağıdını ters çevirir. Steibelt’in bestesinin ilk 4 notası ile çalmaya başlar. Ardından bu notların çeşitlemelerine, süslemelerine ve abartılı doğaçlamasına geçer. Steibelt’in çalışını taklit ederken, adeta besteyi parçalara ayırır ve yeniden bir araya getirir. Bu yorumu düelloyu adeta bir parodiye çevirir.
Steibelt, sadece düelloyu kaybetmemiş, aynı zamanda küçük düşmüştür. Hızla odayı terk eder. Destekçisi Prens Lobkowitz arkasından koşar, geri döndüğünde Steibelt’in, Beethoven burada yaşadığı sürece Viyana’ya ayak basmayacağını söylediğini iletir. Beethoven hayatının sonuna kadar Viyana’da yaşar ve Steibelt sözünü tutar, asla geri dönmez.
Bu olaydan sonra Beethoven bir daha piyano virtüözü olarak anılmadı. Bu olay sayesinde yeni bir mertebe belirlendi ve ona üstün(supreme) piyano virtüözü denildi. Üstelik bu dört nota Beethoven’ın Eroica* Senfonisi bestesine ilham kaynağı oldu.
*Beethoven, 1804 yılında bestelediği 3. senfonisini (Eroica), Avrupa’ya demokrasi getirdiği için Napolyon’a adadı ancak Napolyon’un kendisini imparator ilan etmesi üzerine bu kararından vazgeçtiğini açıkladı.