Okul yıllarında tırnağın tahtaya sürtme sesinin iticiliği ile tanışmayanımız yoktur. Bazen kazara bazen de kasıtlı bir şekilde çıkarılan bu ses, evrensel olarak iticidir. Hatta şu anda bu satırları yazarken yüzümü buruşturmaktan kendimi alıkoyamıyorum. Peki ama neden vücudumuz bu sese böylesine güçlü olumsuz bir tepki veriyor.

Seslerin psikolojik etkileri üzerinde yapılan çalışmalardan pek çoğu (Bu alana psikoakustik denir) tırnakların tahtaya sürtmesi gibi rahatsız edici olanlar üzerinde yoğunlaşmıştır. Bu evrensel rahatsızlık durumunun neden ortaya çıktığı kesin olarak bilinmemekle birlikte yapılan çalışmalarda elde edilen bulgulara dayanarak geliştirilen makul açıklamalar vardır.

Neden Rahatsız Eder?

Yapılan araştırmalar göstermiştir ki 2000-4000Hz frekans aralığındaki sesleri rahatsız edici buluyoruz. Tırnağın tahtaya sürme sesi de tam bu aralığa denk geliyor.

Bu ses aralığını neden rahatsız edici bulduğumuz kesin olarak bilinmemekle birlikte buna kulağımızın anatomik yapısının neden olduğu düşünülmektedir. 2011 yılında Michael Oehler ve Chritopher Reuter tarafından gerçekleştirilen çalışmalarda kulağımızın bu ses frekansındaki seslerin katlanmasına yol açan bir yapıda olduğu keşfedilmiştir. Sesin irite edici olma sebebi de bu artışa bağlanmıştır.

Bir başka ilginç çalışma da Harvard Üniversitesi’nde psikolog Randolph Blake ve arkadaşları tarafından gerçekleştirilmiştir. Konu üzerinde yaptıkları çalışmalarda, rahatsız edici bu ses ile primatların uyarı çığlığının (ve bazı yırtıcı hayvan çığlıklarının) çok benzediği keşfedilmiştir. Bu keşiflere dayanarak geliştirilen teze göre; uyarı çığlığı gibi tehlike algısı uyandıran sesler, beynimizin duyguları işlemekten sorumlu bölgesi olan amigdalayı aktive eder. Amigdala bu sese karşı bilinçsiz ve otomatik bir reflekste bulunmamıza neden olur. Bu sesi duyduğumuzda vücudumuzu korumak için bir seri reflekste bulunuruz. Kaslarımız gerilir, vücudumuz kendini korumak için kapanır, ellerimizle kulaklarımızın kapatırız vb. Korunma reflekslerinin aktive olması rahatlamanın ve huzur duygusunun tam tersi olduğundan bu sesleri duyduğumuzda kaçınılmaz bir rahatsızlık durumu ile karşı karşıya kalırız.

Kaynaklar:

Benzer Kanıtlar