Süpermarket alışverişine giderken aç olmamak gerektiği söylenir. Bu öneri kulağa mantıklı gelebilir ancak yapılan araştırmalar, bunun her zaman doğru olmadığını ortaya koymuştur.
Araştırmalar
Araştırmalara göre tüketicilerin çoğu süpermarket alışverişine çıkmadan önce yemek yemenin iyi bir fikir olduğunu düşünüyor.
- Konu ile ilgili olarak yapılan bir çalışmada birkaç saat yemek yememiş tüketicilerin şekerli ve tuzlu atıştırmalıklar gibi yüksek kalorili besinleri daha fazla satın aldıkları gözlenmiştir.
- Bir başka çalışmada da benzer şekilde, aç olarak alışverişe gitmenin tok olarak gitmeye göre daha fazla miktarda yiyecek satın almaya neden olduğu tespit edilmiştir.
Ancak bu çalışmalar aşırı kilolu ve standart kilolu kişiler bazında ayrıştırılarak tekrardan yapıldığında, bu iki grubun davranışlarında farklılık olduğu gözlenmiştir.
- Konu ile ilgili olarak yapılan bir çalışma, standart kilodaki tüketicilerin aç olduklarında daha fazla yiyecek maddesi satın almalarına karşın, aşırı kilolu tüketicilerin aç olduklarında daha az yiyecek maddesi aldıkları gözlenmiştir.
- Diğer bir çalışmada da benzer şekilde aşırı kilolu kişilerin süpermarket alışverişine çıkmadan hemen önce yemek yemelerinin, daha fazla yiyecek satın almalarına yol açtığı gözlenmiştir. Obezite ve açlık durumunun alışveriş davranışlarını nasıl etkilediğini inceleyen başka bir araştırmada ise aşırı kilolu kişilerin yemek yedikten sonra alışverişe gittiklerinde, yiyecek maddelerine odaklanma seviyelerinin yükseldiği görülmüştür.
Ancak araştırmacılar bunun neden kaynaklandığı konusunda kesin bir yargıya varamamışlardır.
Hangisi doğru?
Dikkat ettiyseniz yukarıda sözü geçen beş araştırmanın sonuçları arasında çelişen bulgular bulunmaktadır. Çelişen sonuçlara neden olan birçok etmen olabilir örneğin; yöntem farkı, açlık seviyesi farkı, diyet yapma arzusu ile ilgili farklar, açlık seviyesinin insanlar üzerinde farklı etkileri olması vb.
Araştırmaların birbiri ile çelişen sonuçları yanı sıra “aşırı kilolu” ile ilgili net bir tanımlama da yapılamaz. Bu tanım kişiden kişiye değişebilir. Bunun da ötesinde, normal kilolu bir tüketicinin motivasyonu, aşırı kilolu bir tüketicinin motivasyonu ile aynı olabilir. Dolayısıyla aşırı kilolular için standart bir yargıya varmak doğru olmaz.
Bütün bu bilgilere dayanarak kesin olarak söyleyebileceğimiz tek gerçek “asla aç olarak alışverişe gitmeyin” önerisinin herkes için geçerli olmadığıdır.
Kendimiz için en doğru olanı bulmak;
Bu nedenle en doğru yol, kendimizi gözlemleyerek, alışveriş davranışlarımızı neyin nasıl etkilediğini tespit etmektir. Bunun en pratik yolu alışveriş fişlerinin arkasına, açlık durumunu not ederek fişleri biriktirmektir. Bir süre sonra fişleri inceleyerek satın alımlar ile açlık durumu bağlantısını kolaylıkla kurabiliriz. Bu sayede kendimiz için en doğru olan yolu keşfedebiliriz.
Not:
Kuşkusuz karşılaştığımız bilgilerin bilimsel metotların uygulandığı deney ve araştırmalardan elde edilmiş olmasına önem veriyoruz. Ancak bilimsel metotla yapılmış her deneyin doğru bilgiye ulaşması beklenemez. Günümüzde birçok medya kuruluşu bir ya da birkaç araştırmaya dayanarak kesin yargılara varıyor ve çarpıcı başlıklarla yanıltıcı haberler kaleme alıyorlar. Oysa gerçekler tıpkı bu makalede olduğu gibi çoğunlukla çok daha karmaşık oluyor.