Dünya’nın neresinde olursak olalım eğer hava açıksa aynı Ay’a ve aynı yıldızlara bakarız. Ancak buna rağmen Ay’ın ne renk olduğu sorusuna pek çok farklı yanıt verilir: Sarı, beyaz, gri, kırmızımsı vb. Bununla birlikte bilhassa uzay görevleri sırasında çekilmiş fotoğraflarda Ay’ın rengi sanki siyah beyaz çekim yapılmış gibi gri görünür. Peki ama neden?

Ayın Rengi

Dünya’dan bakıldığında bambaşka renklerde görünmesine karşın 1969 ila 1972 yılları arasında gerçekleştirilen Apollo görevleri sırasında çekilen en iyi fotoğraflarında Ay, gri ve kasvetli bir görünüme sahiptir. Dünya’daki görünür spektrumunun renk çeşitliliği ile kıyaslandığında Ay son derece tekdüze ve kasvetlidir. Bunun en önemli nedeni Ay’da atmosferin, suyun ve kuşkusuz yaşamın olmamasıdır.

Ay’da bol miktarda bulunan magnezyum, demir, kalsiyum, alüminyum, oksijen, silikon, feldispat ve piroksen gibi minerallerin ortak özelliği, donuk gri bir renge sahip olmasıdır. Ay’da çekilmiş fotoğraflara bakanlar eğer uzay aracındaki bakırımsı bir parıldama ya da astronotun kıyafetinde renkli bir detay yoksa fotoğrafın siyah beyaz olduğundan kuşku duyabilirler.

Ay’da çekilmiş görüntülere baktığımızda her şey düz ve tekdüze bir renkte görünür ama Dünya’dan bakıldığında Ay’ın yüzeyinde koyu renkli lekeler görürüz. Bu lekeler, büyük volkanik patlamalar sonucu oluşmuştur. Dünya’dan çıplak gözle yapılmış gözlemlerde deniz sanıldığından bunlara Ay Denizleri (Lunar Sea, Lunar Maria vb.) adı verilmiştir. Bu volkanik araziler, Ay’ın geri kalan yüzey bölgelerinden daha az yansıtıcı olduğundan Dünya’dan bakıldığında koyu lekeler olarak görülürler.

Neden Ay Her Zaman Gri Görünmez?

Bildiğiniz gibi gezegenimizde gördüğümüz her renk, o materyalin ışığı yansıtmasına bağlı olarak belirlenir. Güneş ışığının yansıması ile belirlenen renkler atmosferden de etkilenir. Havadaki farklı partiküller, ışığın çeşitli dalga boylarında kırılmasına neden olarak rengi belirler. Tahmin etmiş olabileceğiniz gibi aynı durum Ay için de geçerlidir. Güneş ışığı Ay’ın yüzeyinden yansıyarak Dünya’ya ulaşır. Eğer Ay, gökyüzünün alçak, ufka yakın bir bölgesindeyse Ayın ışığı atmosferde daha uzun bir yol kat eder. Yolun uzaması mavi mor spektrumundaki renklerin daha fazla dağılmasına neden olur. Bu da Ay’ın renginin kırmızımsı görünmesine yol açar.

Buna karşın Ay’ın gökyüzünün daha yüksek bir noktasında olması durumunda atmosferin etkisi azalır ve Ay; beyaz, açık sarı ve gri arası bir renkte görünür.

Ay bazı mevsimlerde gündüz de görünür. Gündüz göründüğünde Ay’ın rengi soluk beyazdır. Bunun sebebi Ay ışığının güneş ışığı ile olan rekabeti ve bu rekabetin güçsüz tarafı olmasıdır. Parlak günışığı atmosferdeki parçacıklar nedeni ile dağılırken Ay’ın ışığı büyük ölçüde kısılmış gibi görünür.

Özetlemek gerekirse Ayın fotoğraflarında gri görünme sebebi aslında gerçekten gri olmasıdır. Dünya’da farklı renklerde görünme nedeni ise atmosferimizdeki değişkenlikler yani havadaki partiküllerin neden olduğu kırılmalardır. Bu yüzden Ay’ın rengi bakış açımıza, gecenin hangi saatinde olduğumuza, dünyanın neresinde olduğumuza ve havanın ne kadar berrak olduğuna göre değişir. Yani hayattaki birçok şey gibi Ay’ın rengini belirleyen de perspektiftir.

Kaynaklar:

Benzer Kanıtlar