Öğretirken, yada öğretme niyeti ile öğrenirken, sadece öğrenme amacı ile çalıştığımızdan çok daha iyi öğreniriz. Buna protege etkisi denir. Bu etkinin nasıl ortaya çıkıp, nasıl işlediğini anlamak, çalışmalarımızın verimini önemli oranda yükseltir.

Neden?

Protege etkisi, birkaç öğrenme mekanizmasının aynı anda harekete geçirerek, daha iyi öğrenmemize yardımcı olur.

Öğretme niyeti ile öğrenmek;

  1. Öğreneceğimiz konuyu yapılandırmamızı ve bilginin kilit noktalarına odaklanmamızı sağlar.
  2. Öğrenme süreçlerini farkında olmamıza ve bunları geliştirmemize yardımcı olur.
  3. Daha fazla ilave  teknikler kullamayı teşvik eder. Bu da daha derin bir kavrayış elde etmemizi sağlar.
  4. Motivasyonumuzu yükseltir.  Başkalarına öğretmek için yaptığımız çalışmalarda daha fazla çaba gösteririz.

Bu mekanizmaları harekete geçiren, “öğretmek için öğrenme” çalışmalarının çok daha yüksek performans sağladığı yapılan testlerle kanıtlanmıştır.

Üstelik bu faydalar akademik bilgilerle sınırlı değildir. Söz konusu olan motor beceriler ile ilgili kazanımlar(voleybol, yüzme vb. her türlü spor) olduğunda dahi öğretme amacıyla öğrenme, performans artışı sağlamaktadır.

Bu faydaların yanısıra ‘öğretme’, iletişim becerilerini ve kendine güveni geliştirir.

Akranların birlikte ders çalışmasının diğer avantajı da akranların sosyal ve bilişsel durumlarının benzer olmasıdır. Bu sayede birbirlerini daha iyi anlayabilirler.

Not: Yapılan bazı araştırmalarda, kendisinden küçük kardeşi olan ve kardeşlerinin öğrenmelerine destek olan çocukların, IQ seviyesinin yükseldiğini gösteren bulgular elde edilmiştir. Bu araştırma, protege etkisinin uzun dönemli faydasını gözler önüne sermiştir.

Nasıl faydalanırız?

Birkaç teknik ile protege etkisini ortaya çıkmasını sağlayabilriz.

  • Bir konuyu öğrenmeye çalışırken, sanki öğretmek için hazırlık yaptığınızı düşünün- böylece gelecek soruları yanıtlama konusunda, kendinizi rahat hissedeceğiniz düzeye kadar ilerlemiş olursunuz.
  • Çalışırken sanki ders anlatıyormuş gibi davranın- protege etkisinin ortaya çıkmasını sağlamanın en iyi yolu yüksek sesle, sanki ders anlatıyormuş gibi rol yaparak çalışmaktır.
  • Gerçekten başkalarına öğretin- bir çalışma grubunuzun yada bir çalışma arkadaşınızın olması, çalışmalarınızın vermini büyük ölçüde artırır.

Bu tekniklerden birini yada birkaçı bir arada kullanabilirsiniz. Önemli olan harcadığınız emek ve zamanın sonucunda elde ettiğiniz performans artışının doğru analizini yapmaktır. Öğretmek, öğrenmenin iyi bir yolu olmakla birlikte, zamanınız kısıtlıysa sizin için uygun olmayabilir. Kendi durumunuzu göz önünde bulundurarak belirleyeceğiniz tekniklerle, proteje etkisinin ortaya çıkmasını ve öğrenme performansınızın yükselmesini sağlayabilirsiniz.

Kaynaklar:

Benzer Kanıtlar