Yangın alarmının işitme engelliler için de fark edilir olmasını sağlamaya yönelik yapılan çalışmalarda, işitme engellilerin fark edebileceği güçlü bir uyarıcı aranmış ve bu uyarıcı Japon mutfağında bulunmuştur.
Fıstık yeşili macunumsu görüntüsü ile Vasabi, keskin tadı olan bir bitki kökünün rendesinden yapılır. Suşi yiyen herkesin bileceği gibi vasabinin yoğun aroması ve ağızdan çok burnu yakan çok acı bir tadı vardır. Hatta bir seferde yenen miktara bağlı olarak, gözlerde yaşarmaya ve kişinin sıkıntılı dakikalar yaşamasına neden olabilir.
İşitme engelliler için geliştirilecek yangın alarmında kullanılacak koku aranırken, hindistan cevizi sütünden, çay ağacı yağına kadar birçok malzeme test edilmiştir. Vasabi özütü ile çalışan yangın alarmını geliştiren şirketin sözcüsü Chigusa Shimokawa BBC’ye yaptığı açıklamada, vasabi bitkisinin tercih edilme nedenin bitkinin güçlü kokusu olduğunu söylemiştir. Duman dedektörlerinin aktive olması ile vasabi özütü püskürten yangın alarmı, bir veya iki dakika içinde uyuyan kişileri uyandırabilecek kadar güçlü bir kokuya sahiptir.
Ürün geliştirme deneylerinde, vasabi özütü ile çalışan yangın alarmı, deneklerden birini 10 saniye içinde uyandırmayı başarmış ve konu ile ilgili çalışmaları gerçekleştiren bilim insanlarına* 2011 Nobel Kimya Ödülü kazandırmıştır.
Vasabi nedir?
Vasabi; lahana, turp ve hardal gibi Turpgiller ailesinin bir üyesidir. Hatta birçok yerde, gerçekte bir turp çeşidi olmamasına rağmen Japon Turbu adı ile anılır. Tıpkı hardal gibi solunum yollarını etkiler. Japonya’da sulak yerlerde doğal olarak yetişir. Birçok türü vardır.
Vasabi bitkisi rendelenerek kullanılmak üzere taze olarak veya kullanım hazır tüplerde satılmaktadır. Japon restoranlarında, yemek servisinin hemen öncesinde hazırlanır, çünkü hazırlandıktan 15 dakika sonra aromasını kaybeder. Yaprakları da yenebilir, köküne benzer bir tadı vardır.
Vasabi’nin yakıcı özelliği, yağ bazlı değildir. Bu sayede acı biberin neden olduğu yanma hissinden çok daha kısa sürer ve sıvı tüketimi ile kolayca etkisizleştirilebilir. Vasabi’nin neden olduğu yanma hissi önce burunda hissedilir, tek seferde alınan miktara bağlı olarak, yüksek şiddette acı verebilir.
Vasabi bitkisini yetiştirmek çok zordur. Japonya başta olmak üzere daha çok Tayvan, Çin ve Amerika Birleşik Devletleri’nde yetiştirilmektedir. Yetiştirilmesinin zor olması ve malzemenin tanınarak daha fazla talep görmesi fiyatının yükselmesine neden olmuştur.
Gerçek vasabi bulmanın zorluğu;
Yetiştirilmesi ve hasadının çok zor olması nedeni ile sıklıkla taklitleri üretilmektedir. Taklidinde yaban turbu, hardal, nişasta ve yeşil rengini vermesi için gıda boyası kullanılmaktadır.
Besin değeri;
100 gram vasabi kökünün besin değeri aşağıdaki gibidir.
- Kalori : 109
- Yağ: 0.63 g
- Karbonhidrat: 23 g
- Lif: 7.8 g
- Protein: 4.8 g
Notlar
*2011 Nobel kimya ödülü kazanan bilim insanları: Hideki Tanemura, Yukinobu Tajima, Hideaki Goto, Koichiro Mizoguchi ve Junichi Murakami.
Kaynaklar: