Alışılagelen eğitim sistemini özgürleştirmeyi hedefleyen Khan Akademi, eğitim dünyasında çığır açan ve kar amacı gütmeyen bir organizasyondur.
Standart eğitim sistemi, ortalama öğrenciye göre dizayn edilmiştir. Oysa hepimiz birbirimizden çok farklıyız. Eğitim sistemindeki standardizasyon, farklılıklarımıza cevap veremediğinden, birçoğumuz potansiyelimizi gerçekleştiremiyoruz. Üstelik mevcut eğitim sistemlerinin tek sorunu bu değil.
Teknolojinin gelişen imkanları ile eğitim sisteminin yeniden kurgulanabileceğini fark eden Salman Khan, Khan Akademi’yi kurarak, eğitim dünyasında büyük bir değişimin kapısını aralamıştır.
Khan Akademinin doğuşuna sebep olan fikir!
Düşünün ki bir grup çocuğa bisiklete binmesini öğretiyorsunuz. İki tekerlekli bisiklete yardımcı tekerlekler taktınız ve çalışmalara başladınız. Bir süre egzersiz yaptıktan sonra grubun bir değerlendirmesini yaptınız, öğrencileriniz 10 üzerinden yaptığınız değerlendirme sonunda, 9,5 ile 6,5 arasında değişen notlar aldılar. Biraz daha pratik yaptınız, şimdi en iyi öğrenciniz 10, en geriden gelen ise 7 aldı. Müfredat gereği yardımcı tekerlekleri çıkarmanız gereken zaman gelip çattı. 7 alan öğrencinizle daha fazla ilgilenmeniz gerektiğini düşünerek, onunla etüd çalışması yaptınız. Ancak notu 7,2’yi geçemedi. En geriden gelen öğrenciniz henüz yardımcı tekerlekleri çıkarmaya hazır değil ama müfredat gereği yardımcı tekerlekleri sökmek zorundaydınız. Yardımcı tekerlekler olmadan yaptığınız ilk testte, sınıfın en iyisi 8 alırken, sınıfın en geriden geleni bu defa 3,5’i bir türlü geçemiyor. Üstelik şimdi öz güvenini de kaybetti. Müfredat gereği tek tekerlekli bisiklete geçmeniz gerekince ne olacak?
İşte standart eğitim sisteminde maruz kaldığımız durum budur. Oysa bugün biliyoruz ki bu geriden gelen çocuklar, kendi hızları ile öğrenim görme imkanına kavuştuklarında, en az hızlı öğrenenler kadar iyi sonuçlar alabiliyorlar.
Öğrenme hızı kişiden kişiye değişir!
Salman Khan, eğitimle ilgili temel bir gerçeğin göz ardı edildiğini fark etmişti. Ona göre, insanlar her konuda olduğu gibi, öğrenme hızı konusunda da farklıdır ve öğrenme hızı ile zeka arasında sanıldığı gibi doğrudan bir ilişki yoktur. Hızlı öğrenen birinin yavaş öğrenen birinden daha zeki olduğunu söylemek kesinlikle yanlıştır.
Salman Khan’ın ifadesi ile, “hemen anlamak” ve “derinlemesine kavramak” aynı şeyler değildir. Örneğin aritmetiği yavaş öğrenen bir öğrenci, daha ileri matematiğin gerektirdiği soyut yaratıcılık konusunda zehir gibi olabilir.
Khan Akademi nasıl doğdu?
Salman Khan, matematik konusunda öz güveni kırılmış olan yeğeninin, zekasına, azmine ve çalışkanlığına güveniyor, kaybettiği öz güvenini kazanmasını sağlamak istiyordu. Eğitimcilik ile ilgili herhangi bir eğitim almamıştı ama öğretme işinin son derece yaratıcı, sezgisel ve kişisel bir sanat olduğuna inanıyordu. Yeğenine ders vermeye başladı, amacına ulaşmanın hiç kolay olmadığını biliyordu.
Herkesin kendi hızında öğrenmesi mümkün!
Salman Khan, yeğeni ile yaptığı derslere başlarken, ona “bir seferde anlamak zorunda değilsin. Soru sorarsan ya da bir şeyi tekrar etmemi istersen, gözümden düşmeyeceksin” der. Başlangıçta bu yaklaşıma bile içerleyen yeğeni Nadia, zamanla kendini daha rahat hissetmeye başlar, kendine güveni arttıkça, dikkati de artar. Ve nihayet bir gün hiçbir zaman anlayamayacağına inandığı matematik konusunu, derinlemesine kavrar. O andan sonra dersler daha eğlenceli bir hal alır, üstelik Nadia matematikten hayalini bile kurmadığı kadar yüksek bir not almayı başarmıştır. Salman Khan, diğer yeğenlerine de ders vermeye başlar. Hobi olarak başladığı öğretme işi, giderek büyür kısa bir zamanda on kadar öğrencisi olur. Öğrencilerin tamamı olağanüstü başarılar elde edince, Salman Khan doğru yolda olduğuna emin olur ve öğretme işine gönülden bağlanır. Asıl işi fon yöneticiliğidir ve bir finans şirketinde çalışmaktadır. Her ne kadar öğretme işini sevse de para kazanmayı ve kariyerini tehlikeye atmak istemez. Bir yandan işine devam ederken, bir yandan da sayısı giderek artan öğrencilerine ders vermektedir. Önce Skype üzerinden dersler vermeye başlar. Sonra soru üretecek ve öğrencilerin yanıtlarının kaydını tutacak bir yazılım geliştirir. Yazılım birçok fayda sağlasa da canlı derslerin daha yaygın hale gelmesini sağlamaz. Bu sırada bir arkadaşı, dersleri Youtube’a yüklemesini önerir. Böylece her öğrenci, kendisi için uygun olan zamanda dersi dinleyecek ve üstelik kendi hızına uygun olarak tekrar edebilecektir.
Herkese, her yerde dünya standartlarında eğitim!
Birçok zeki ve öğrenmek isteyen çocuk, kötü bir eğitim deneyimi geçiriyor. Seçkin ve zengin okullarında olanlar kadar, imkanları yetersiz okullar için de aynı şey geçerli. Kötü eğitim deneyimi, birçok çocuğun öz güvenini zedeliyor.
Ders videoları izlemek insanları daha zeki yapar mı?
Hayır. Ama daha da iyisini yapabilir: İnsanların meraklarını ve doğal öğrenme sevgisini serbest bırakıp, zaten zeki olduklarını fark etmelerini sağlayabilir!
Khan Akademi’nin gelişimi!
2012 yılının ortalarında aylık ortalama 6 milyon öğrenci Khan Akademi’den yararlanmaktaydı. 1636 yılında kurulmuş olan Harvard Üniversitesi’ne giden öğrencilerden daha fazla sayıda öğrenciye erişilmişti. Bu sayı her yıl %400 artıyordu. Videolar 140 milyondan fazla kez izlenmişti. Tamamen ücretsiz ve reklamsız olarak sunulan bu hizmette temel aritmetikten, ileri kalkülüse, fizikten finans ve biyolojiye, kimyadan Fransız Devrimi’ne kadar birçok konuda ders içeriği sağlanıyordu. Forbes dergisi Khan Akademi’den “gezegendeki en etkili eğitim organizasyonu” olarak bahsetmişti. Bill Gates, kendi çocuklarına matematik problemleri çözdürürken, Khan Akademi’yi kullandıklarını söyleyerek, Khan Akademi’yi destekledi.
Sonuç
Bugün dünyanın dört bir yanından milyonlarca öğrenci Khan Akademi sayesinde kendi hızında öğrenme imkanına kavuştu. Bugüne kadar derslere 40 milyon öğrenci katıldı ve her gün 4 milyon alıştırma sorusu cevaplanan sistemde, 2 milyon öğretmen görev alıyor. Dünyanın en büyük, üstelik ücretsiz on-line öğretim platformu Khan Akademi hakkında daha detaylı bilgi edinmek isterseniz, aşağıdaki linke tıklayabilir yada Yapı Kredi Yayınları tarafından yayınlanmış olan Dünya Okulu adlı kitabını okuyabilirsiniz.
Kaynaklar: