Ülkemizde olduğu gibi Dünya’nın pek çok bölgesinde kutlamalarda ve törenlerde bir sevinç gösterisi olarak havaya ateş ediliyor. Yaşadığımız acı tecrübeler, bu geleneğin terk edilmesi gerektiğini halkımıza büyük oranda öğretti. Ancak nadiren de olsa uygulandığını biliyoruz.
Varlığıyla tedirginlik, ateşlenmesi ile dehşet uyandıran bir şeyin kutlama coşkusu olarak algılanması kadar ilginç bulduğum bir konu daha var: Silahtan çıkan mermi, yanlışlıkla herhangi bir şeyi vurmasa da havada yok olmayacağına göre yeniden yere düşmeyecek mi? Fanatik futbol taraftarlarının madeni paraları sahaya atarak sporcuların yaralanmalarına yol açmasının mümkün olduğunu görüyoruz. Peki ya bir mermi, gökyüzüne doğru yaptığı yolcuğu tamamlayıp yere doğru olan yolculuğuna geçtiğinde bir canlının ölümüne yol açma riski taşımaz mı?
Havaya Ateş Etmek Ne Kadar Risklidir?
Bu geleneği uygulayanlar, havaya ateş etmenin insanlara zarar vermeyeceğine inanırlar. Ancak bu kesinlikle doğru değildir. Çünkü mermi yanlışlıkla bir insanı ya da hayvanı vurmamış olsa da bölgede bulunan insanlar için büyük bir risktir.
Konu ile ilgili çalışmalar gökyüzüne doğru ateşlenen merminin uzaya ulaştığı ve orada kaldığı yönündeki iddiaların doğru olmadığını kanıtlamıştır. Havaya ateşlenen mermi, tırmanışını bitirdikten sonra (yerçekimi kuvveti nedeniyle) yere dönme sürecine geçer ve saniyede yaklaşık 90-180 metre hızla hareket eder. Üstelik saniyede 60 metre hızla hareket eden bir mermi boyutunda bir cismin bile bir insanın başına isabet etmesi ölümcül bir risktir.
Yukarı doğru yolculuğunu tamamlayıp aşağı doğru düşen merminin baş ya da omuz gibi bir bölgeye isabet etmesi ölümcül sonuçları olan ciddi yaralanmalara neden olur. Mermilerin atıldığı noktadan çok uzakta birinin ölümüne yol açtığı pek çok olay raporlanmıştır.
Açının Önemi
Merminin yere dik bir açı ile gökyüzüne doğru değil de belli bir açı ile yukarı ateşlenmesi durumunda, mermi yörüngesini koruyarak hareket eder. Bu da merminin yuvarlanan bir devinime girerek hareket etme olasılığını azaltır. Merminin yuvarlanmadan, dosdoğru hareket etmesi ise serbest düşüşteki hızından çok daha yüksek bir hızla hareket etmesine neden olur. Bu da serbest düşüşteki ölüm riskinin daha da yükselmesi anlamına gelir. Serbest düşüşte mermi yere doğru düşmeye başladığında yuvarlanmaya başlar. Yuvarlanma hareketi merminin yol açacağı hasarın şiddetinin azalmasını sağlar.
Sonuç olarak hepimiz bilmeliyiz ki kusursuz açıyla bile olsa bir silahın ateşlenmesi demek, ölümcül bir risk almak demektir.