Roma İmparatoru Claudius, MÖ 50 yılında, Cermen Kabileleri tarafından gerçekleştirilen saldırılardan korunmak için, Aşağı Ren Bölgesi’ne bir koloni kurar. İmparator şehre karısının adını verir ve şehir yaklaşık 500 yıl boyunca Colonia Claudia Ara Agrippinensium (kısaca CCAA) olarak anılır. MS 425 yılından sonra ise şehir kısaca Latince “sömürge” anlamına gelen “Colonia” adı ile anılmaya başlanır. Dünyanın birçok dilinde farklı telaffuz edilen Colonia’ya, ülkemizde Köln denilmektedir. Köln, kolonyanın doğumuna şahitlik etmiş ve bu müthiş buluşun isim babası olmuştur.
Şehir, hızla büyür, Avrupa’nın önemli bir merkezi haline gelerek, 12. yüzyıldan sonra Hristiyan Alemi’nin kutsal şehiri ilan edilir. 1700’lü yıllara gelindiğinde çok dindar Katoliklerin hakimiyetinde olan şehirin etrafı duvarlarla çevrilidir ve şehre yerleşmek hiç kolay değildir. Katolik olmayanlar ve asil işlerle uğraşmayanlar şehre kabul edilmemektedir. Bu koşulları yerine getiren Johann Maria Farina, Köln’e yerleşir ve parfüm işi ile uğraşmaya başlar. 1709 yılında ise çığır aşacak bir parfüm geliştirir. Narenciye esanslı bu yeni parfüme Farina, yaşadığı şehrin adını verir. Yeni parfümün adı Köln’ün Suyu anlamına gelen “Eau de Cologne” olur.
O güne kadar parfümlerde alkol kullanılmamıştır. Çiçek kokularının kullanıldığı ağır parfümler saray ve aristokrasi çevrelerinin simgesi haline gelmiştir. Farina’nın halen gizli olan formülünde ise alkol ve narenciye esansı vardır. İçeriğindeki alkolün hızla uçması, uçarken derinin ısısını da alıp götürmesinin yarattığı ferahlık, narenciye ve turuncu çiçeklerin kokusu ile birleşince, “Eau de Cologne” başta Fransız askerleri arasında, sonra bütün Avrupa’da popüler olur.
18. yüzyılda sınıf savaşının yaşandığı yıllarda, burjuvazi karşında ağır yenilgiye uğrayan aristokrasi ve aristokrasi ile özdeşleşmiş olan ağır parfüm kokuları popülerliğini kaybederken, Eau de Cologne, hafifliğin, sadeliğin ve saflığın simgesi haline gelir.
Kolonya hakkında ilginç bilgiler:
- 1799 yılında, Köln’de üretilen 4711 adlı kolonya markası, dünyanın en eski kolonya markasıdır ve halen üretilmektedir.
- Kolonyanın içeriğinde %80-96 arasında etil alkol bulunur. Ağzı kapalı ve güneşten uzak tutulması durumunda yaklaşık 5 yıl bozulmaz.
- Etil alkolden daha ucuz olduğu için metil alkol kullanılan kolonyaların içilmesi tehlikelidir. Görme yetisinin kaybına ve ölüme neden olabilir.
- II. Abdülhamit döneminde ithal edilmeye başlanan kolonyanın topraklarımızda ilk üretim tarihi 1882’dir. Seri üretime başlandıktan sonra, kullanımı yaygınlaşan kolonya, misafir ağırlama ritüelinin başlangıcında konuklara ikram edilen gül suyunun yerini alır.
- Evde kolonya yapımı: 150 ml etil alkol, 20 ml su ile karıştırılarak çalkalandıktan sonra 1-15 ml limon esansı karıştırarak ev yapımı kolonyanızı üretebilirsiniz.
Kaynaklar: