İnternetin aktif kullanımı yaşamımıza yeni bir kelime daha ekledi. İngilizce orijinali “troll” olan kelimenin Türkçe karşılığı “muzip cüce” ya da “balık yemi”dir. Sosyal yaşamımızda internetin payı aniden artınca belki de birçoğumuz henüz trol kelimesini işitmemişken, onlarla uğraşmak zorunda kaldık. Kelimeyi dilimizde “trollemek,” “trolleşmek,” “trollük yapmak” vb. kullanıyoruz. Peki internet argo sözlüğüne eklenen bu yeni terimin gerçek anlamı nedir?
“Trol” ile tam olarak ne kast edilir?
Urban sözlüğünde birkaç farklı açıklaması yer alan trol teriminin en beğenilen açıklaması son derece basittir:
“İnternette olmanın verdiği rahatlık ile kötülük yapan, adeta ipi salınmış bir saldırgan gibi sarkastik ve küçümseyici bir söylemle masum insanlara saldıran kişi!”
Wikipedia ise şöyle bir tanımlama getirmiştir:
“İnternet’te insanların keyfini kaçırmayı ya da münakaşa çıkarmayı amaçlayan kişi. Forumlar, bloglar, sohbet odaları gibi çevrimiçi yerlerde insanları provoke ederek, duygusal cevaplar vermeye zorlayan ya da konuşulan konuyu dağıtarak varlık göstermeye çalışan kişi”
Aslında “internet trolü” mitolojideki “trol” adı verilen yaratıktan esinlenilerek türetilmiş bir kelimedir. Tıpkı mitolojideki trol gibi internet trolü de gizlenerek sorun yaratmaya çalışır. Trol mümkün olan her durumda öfkeli ve yıkıcı tavırlar sergiler. Üstelik bunların çoğunlukla gerçek bir amacı yoktur.
Trollere en çok nerede rastlanır?
Aslında internetin her mecrasında çok sayıda trole rastlayabiliriz. YouTube video yorumları arasında sıklıkla varlık gösterirler. Video’nun izlenme oranı arttıkça maruz kaldıkları trol saldırılar da artar. Yoruma açık popüler bloglarda ve haber sitelerinin yorumlar bölümünde bolca lanetleyici trol yorumuna rastlamak mümkündür. Bilhassa tartışmalı konularda görüşlerini dünyaya açıklamak isteyen insanlar arasına sızarak tartışmaları alevlendirmeye gayret ederler. Açık fikirli insanların tartışması için açılan forumlar da trollerin varlık gösterdiği mecralardır. Birbirini anlama ve kendi görüşlerini aktarma gayretinde olan insanlar arasına sızan troller, forum moderatörleri tarafından engellenmezse forumun maksadını kaybetmesine neden olurlar. Korkunç e-postalar yazarak insanları rencide etmeye çalışan troller de vardır. Üstelik bunu gerçek bir nedenleri olmadığı (hatta bazen mesajı yazdığı kişiyi tanımadığı) halde yaparlar.
Facebook, Twitter, Reddit, Instagram, Tumblr gibi sosyal mecralarda, bir durum güncellemesine yorum yapma, bir tweet’e cevap verme, anonim bir soru sorma gibi alanlarda trollük yaygındır. İnsanların fotoğraflarını yayınladıkları yaygın olarak kullanılan platformlardan biri olan Instagram, trollerce en zengin mecralardan biridir. Çünkü Instagram’da çoğu kişi herkese açık profil kullanır ve bu da trollerin fotoğrafların altına yorum yazmalarını kolaylaştırır. Kimliklerini gizleyerek kötü ve çirkin davranışlarının bedeli ile ilgili bir endişe duymaksızın öfkelerini, nefretlerini saçabilme imkanı sağlayan anonim sosyal ağlar troller için biçilmiş kaftan gibidir.
Facebook’ta büyük markalar, Twitter’da ünlüler ve takipçileri olan Tumblr gençleri her gün çok sayıda trolle mücadele etmek zorunda kalır. Bazen “trol” denilince muziplik, yaramazlık, haşarılık ve sarkazm ile sınırlı bir durumdan söz ediliyormuş hissini uyansa da siber zorbalığa varan örnekleri gelecekte de bunun ciddi bir problem olacağını göstermektedir.
Korkak insanların cesur hissetme yöntemi!
Kuşkusuz her internet trolünün farklı bir hikayesi ve internet trolü haline gelmesinin farklı nedenleri vardır. Bu nedenler; ilgi yetersizliği, depresyon, öfke, kıskançlık, narsistik kişilik bozukluğu veya başka duygusal sorunlar olabilir ve bunların çoğu davranışlarının nelere yol açacağının bilincinde değildirler.
Üstelik internette bunu yapmak çok kolaydır. Sahte bir isim ve fotoğrafla kamufle olarak eylemlerinin sonuçları ile gerçek anlamda yüzleşmek zorunda kalmadan yıkıcı davranışlar sergileyebilirler.
Trollerle mücadele
Bir trol tarafından provoke edilmek istendiğinizi fark ederseniz yapabileceğiniz en iyi şey görmezden gelmektir. Bunu yapan kişilere sinirlenmek ve zaman harcamaksa yapılabilecek en kötü şeydir. Onların söylediği hiçbir şeyi kişisel algılamayın.
Bunu yapan kişinin gerçekten acı çekmekte olan ve kendisini iyileştiremeyeceğini bildiği için buna duyduğu öfkeyi başkalarına yansıtan çaresiz bir insan olduğunu hatırlayın. Böylece ona kızmaz ve bu anlamsız ve tahrip edici oyunu oynamak zorunda kalmazsınız.