Mıknatısın sahip olduğu çekme/itme gücüne ve dolayısıyla manyetizma olgusuna hepimiz hakimiz. Dünya’nın kabuğunda, mantosunda ve çekirdeğinde bulunan bir dizi metalik materyal Dünya’nın manyetik alanını yaratır. Çok ilginç bir şekilde bazı hayvanlar, Dünya’nın manyetik alanını algılama ve bu algıya dayanarak yönlerini bulma yeteneğine sahiptir.
Bildiğiniz ya da tahmin etmiş olabileceğiniz gibi bazı kuşlar bu yeteneğe sahiptir. Ancak bu olağanüstü yeteneğe sahip olduğu pek bilinmeyen ve tahmin edilmesi mümkün olmayan canlılar da vardır. Bunların neler olduğunu öğrenmek istiyorsanız okumaya devam edin.
1. Deniz Kaplumbağaları
Denizde yön bulmaya yarayacak işaretlerin çok az ve bunların birbirinden uzak olması uzun mesafeli yolculuklar yapan canlıların işlerini zorlaştırır. Deniz kaplumbağaları, yumurtalarını bırakacakları yerleri manyetik işaretleri takip ederek belirler ve gelecek nesiller yine aynı işaretleri takip ederek evlerini bulurlar.
2. Manyetotaktik Bakteriler
Bir bakterinin böylesi bir yeteneğe sahip olması şaşırtıcı gelebilir ancak manyetotaktik bakteriler, tıpkı bir pusula gibi vücutlarındaki manyetik kristaller sayesinde Dünya’nın manyetik alanına göre bedenlerini çevirirler. Ancak bilimsel çalışmalar bunu neden yaptıklarını belirleyememiştir.
Bir zamanlar yeryüzüne düşmüş bir göktaşının içinde Mars’tan gelen manyetotaktik bakteri fosili olduğu yönündeki iddialar heyecan yaratmış ancak araştırmalar bunun doğru olmadığını göstermiştir.
3. Alabalık
Adına daha çok menüde gördüğümüz, lezzeti bakımından pek de övgü toplayamayan alabalığın manyetik özelliklere sahip olduğunu duymak en az bir bakterinin bu özelliğe sahip olması kadar şaşırtıcı değil mi?
Aslında alabalık, tek bir balık türü değildir. Bir dizi tatlı su balığına alabalık denir. Bunların ortak özelliklerinden biri, burun iç yüzeyindeki her 10 bin hücreden birinin manyetik alandaki değişimi tespit edebilen özelliklere sahip olmasıdır.
4. Sirke Sineği
Yiyeceklerimizin etrafında uçarak, huzurumuzu kaçıran sirke sineklerinin (meyve sineği de denir) manyetik alanı algılama yetenekleri oldukça gelişmiştir. Bilimsel araştırmalarda sıklıkla kullanılan sirke sineklerinden biri olan Drosophila melanogaster’de manyetik alanları tespit edebilen bir şifreleme kromu olduğu tespit edilmiştir.
5. Güvercin
Dünya’nın manyetik alanını kullanan canlılardan biri de güvercinlerdir. Güvercinlerin böylesi bir yeteneğe sahip olmaları hiçbirimize şaşırtıcı gelmez. İletişim olanaklarının gelişmediği çağlarda uzak mesafeli iletişimde önemli haberler, özel olarak yetiştirilmiş güvercinlerle sağlanmıştır. Posta Güvercini adı verilmiştir. Posta güvercinlerinin iç kulaklarının içindeki tüy hücrelerinde demir kürecikler vardır. Bunlar sayesinde Dünya’nın manyetik alanını algılar ve yönlerini bulabilirler.
