Her bireyin yaşam felsefesi kendine özgüdür ve benzer yaşam görüşüne sahip bireyler, bir araya gelme eğilimi gösterirler. Bu eğilim, tarih boyunca insanoğlunun düşüncelerini etkileyen çok sayıda düşünce okulunun (ekol) doğmasını sağlamıştır. Bu makalemizde günümüz insanını derinden etkileyen ve felsefe tarihinin güçlü ekolleri arasında yer alan modernizm ve postmodernizm arasındaki farkları özetleyeceğiz.

Her ikisinin de tanımlaması belirsizlikler taşıdığından, tam olarak birinin nerede bittiğini, diğerinin nerede başladığını söylemek imkansız olsa da temel farklılıkları ortaya koyabiliriz:

Modernizm

  • Modernizm, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkan bir düşünce okuludur.
  • Rasyonel düşünce ve bilimsel bakış açısını benimsemiş olan modernizm, yaşamı açık ve akılcı bir temele oturtmaya çalışır.
  • Hayatın bir amacı olduğunu ve bu amaca objektif bir bakış açısıyla yaklaşılması gerektiğini savunur.
  • İnsanoğlunun bilim ve akıl yoluyla ilerleyip, gelişebileceğini ve geçmişe dair bilgilerin günümüz insanına fayda sağlayacağına inanır.
  • Müzikte, edebiyatta ve uygulamalı sanatlarda güçlü bir reform hareketine yol açmıştır.
  • İyimser bir bakış açısına sahip olan modernistler, etik değerlerle uyumlu bir yaşam sürülmesi gerektiğini düşünürler.
  • Politika ile fazla ilgilenmezler.
  • Modernist yaklaşımla üretilmiş büyük sanat ve edebiyat eserleri vardır.
  • Modernist eserler, sadelikleri ve zarafetleriyle takdir edilmiştir.
Edvard Munch’un Çığlık adlı eseri, 1893. Modern sanatın amiral gemisi olarak görülür.

Postmodernizm

  • İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra gelişen bir düşünce okulu olan Postmodernizm 1960’larda popülerlik kazanmıştır.
  • Evrensel bir gerçek olmadığını savunması, Dünyayı anlamanın zor olduğu savaş sonrası kaotik dönemde ortaya çıkmış olmasıyla ilişkilendirilir.
  • Hayata dair bilimsel olmayan bir yaklaşım benimsemiş olan postmodernistler, yaşamın mantıktan çok mantıksızlığa dayandığına inanır.
  • Modernizmin rasyonalitesine, ilkelerine ve yaklaşımlarına bir itiraz olarak doğan postmodernizm okulu, geçmişle bugün arasında hiçbir bağlantı olmadığını savunur.
  • Postmodernist dönem, teknolojinin ilerlemesi ve bu ilerlemenin etkilerinin sanat ve edebiyatta gözlenmesi ile karakterize edilir.
  • Bu dönemde çok az orijinal eser üretilmiştir. Yaratılan eserlerin birçoğu önceki eserlerin kopyalarıdır. Postmodernist sanatçılar eserlerini, genellikle modernist sanatçıların özgün çalışmalarından ilham alarak yaratırlar.

Karşılaştırma

  1. Modernizm, 1800’lerin sonlarında ve 1900’lerin başında gelişen bir düşünce okulu iken, postmodernizm II. Dünya Savaşı’ndan sonra ortaya çıkmıştır.
  2. Modernizm, insanlığın ilerlemesi için rasyonel düşünceye ve bilime güvenirken, postmodernizm irrasyonel bir bakış açısı benimsemiştir.
  3. Modernist dönem, üstün yetenekli sanatçıların basit ve zarif orijinal eserleri ile karakterize edilirken, postmodernist dönem, teknolojideki ilerlemeyle ve teknolojinin farklı alanlarda kullanımıyla karakterize edilir.
  4. Modernistler evrensel bir gerçek olduğuna inanırken, postmodernistler inanmaz.
  5. Modernistler genellikle politikadan uzak dururken, postmodernistler çok daha politik bir yaklaşım benimser.

Kaynaklar:

Benzer Kanıtlar