Sakal tıraşı olduktan sonra tıraş bölgesinin mavi ile yeşil arasında bir renk aldığını fark ettiniz mi? Genellikle açık renkli tenli insanlarda ortaya çıkan bu görünüm, saçlarını tıraş edenlerin de başında oluşur.
Bunu ilk fark ettiğimde gözlerimin beni yanılttığını düşündüm ama etrafımdaki herkes gözlemime katılıyordu. Henüz tıraş edilmiş bölge, yeşil ile mavi arası renkte görülüyordu. Yeşil ya da mavi renkte hiçbir unsur içerme ihtimali olmayan bu bölgeyi neden böyle görüyoruz? Bu soruyu yanıtlamadan önce 1800’lü yılların sonlarında ortaya çıkmış olan renklerin olduklarından farklı algılanmasını sağlayan bir teknikten söz etmek istiyorum.
Puantilizm Nedir?
Fransızca “point” kelimesinden türemiş olan kelime dilimize puantilizm olarak geçmiştir. Noktacılık da denir. Yeni izlenimci (neo-empresyonist) ressamlar tarafından yaygın olarak kullanılmış bu teknik, devamlılığı olan fırça hareketinden ziyade noktasal fırça dokunuşlarının bir araya gelmesinden oluşur.
Beynimiz birbirine yakın noktaların renklerini birleştirerek algılama eğilimindedir. Bu teknikle yapılan resimde birbirinden bağımsız noktalar vardır. Ancak resme belli bir mesafeden bakarsak belli bir imge görürüz. Yani bu teknik, renk noktacıkları kullanılarak bakan kişinin gözünde bir illüzyon yaratılmasına dayanır. Başlangıçta bazı eleştirmenlerin tekniği küçümsemek amacı ile kullandıkları puantilizm adı, zamanla benimsenmiş ve günümüzde küçümseme imasından da kurtulmuştur.
Bu tekniği başarı ile kullanabilmek için renk teorisini iyi bilmek gerekir. Bu akımın sanatçıları, renkleri karıştırmak yerine direk tuval üzerinde noktalar halinde kullanmışlardır. Televizyon ve bilgisayar ekranları da bu prensibe göre çalışır. Çok sayıda küçük kırmızı, yeşil ve mavi nokta bir araya gelerek geniş bir renk yelpazesi oluştururlar.
Şimdi, sakallara ve yeşil-mavi yüzlere geri dönebiliriz.
Yüzde oluşan yeşilimsi rengin nedeni?
Açık tenli insanlarda daha sık ortaya çıkan bu görünüş, henüz tıraş edilen parlak temiz ciltte kıl köklerinin uzamaya başladığı anda ortaya çıkar.
Konu ile ilgili akla yatkın iki açıklama yapılmaktadır:
- Bunlardan ilki, özellikle açık ten altında henüz büyümeye başlayan kıl tomurcuklarının, Signac ve Seurat gibi sanatçıların kafamızda bir görüntü oluşturmak için nokta kümelerini kullanmaları gibi, saç ve sakal rengi kombinasyonundan oluşan kümelerin belli bir mesafeden bakıldığında yeşil, mavi ya da gri bir görünüm olarak algılanmasından kaynaklandığıdır.
- İkinci açıklama ise koyu renkli saç telinin ya da sakalın özellikle kırmızı portakal rengi dalga boyunu absorbe etmesi nedeni ile bu noktaların ışığı yeşil ile mavi arasındaki bir renkte algılanmasına yol açmasıdır.
Açıkça görüldüğü gibi bu renk etkisi tamamen aydınlatmaya bağlı olarak gelişir. Bir dahaki sefere henüz tıraş olmuş birini gördüğünüzde bu etkinin nasıl oluştuğunu anlamak için daha dikkatli bakın.
Kaynaklar:
- Wikipedia
- HIS Hair Clinic
- MegaAnswers