Çoğumuz kaza yapan bir uçakta olduğumuzda, sonumuzun geldiğini düşünürüz. Ancak gerçek sanıldığı gibi değil. 1983 ila 2000 yılları arasında Amerika’da toplam 568 uçak kazası gerçekleşmiş, kaza sırasında uçakta olan 53.487 kişiden 51.207’si kazadan sağ kurtulmuştur.
Bilimsel ve teknolojik gelişmeler son yıllarda uçak kazalarındaki ölüm ihtimalinin ciddi şekilde azalmasını sağlamıştır. Greenwich Üniversitesi’nden dünyaca ünlü havacılık güvenliği uzmanı Prof. Ed Galea, uçak kazasından sağ olarak kurtulan 2.000 kazazedenin raporunu inceleyerek benzersiz bir analiz yapmıştır.
Profesör Galea, “Uçak kazasından kurtulmak kader meselesi değildir, uçak kazasından sağ kurtulmak için yapabileceğiniz birçok şey vardır.” diyor.
Galea, en ilginç gözlemlerinden birinin, kaza sonrasında yolcuların çoğunun emniyet kemerini açmak için çekmek yerine (araba emniyet kemeri gibi) basarak açmaya çalıştıkları olduğunu söylemiştir. İnsanlar acil durumlarda normal davranışlarına geri dönüyorlar. Burada “normal davranış” araba emniyet kemerini açmak oluyor.
C Pozisyonu
AmSafe Aviation’den Tom Barth, kaza yapmak üzere olan bir uçaktaysanız vücudunuzu C pozisyonuna sokmanın çok önemli olduğunu, mümkün olduğunca vücudunuzun üst bölümünü aşağı yaklaştırmaya çalışmamız gerektiğini bildirmiştir. Yolcu uçaklarının birçoğunun koltuk aralıkları C pozisyonuna girmemize izin vermeyecek kadar dardır. Bu durumda da vücudumuzu şekilde görülen pozisyon 2’ye getirmeye çalışmalıyız.
Acil Çıkış Planı
Profesör Galea oturduğunuz koltuktan çıkışa kaç sıra olduğunu bilmenin çok önemli olduğu söylemiştir. Böylece dumandan göz gözü görmediğinde ya da çok karanlık olup çıkışı göremeyeceğiniz durumda el yordamı ile sıraları sayarak uçaktan inmeniz mümkün olabilir.
Tahliye sırasında yolcuların davranışlarını inceleyen Cranfield Üniversitesi’nden Profesör Helen Muir, kaza sırasındaki birkaç dakikanın yaşam ya da ölüm anlamına gelebilecek kadar kritik olduğunu, uçağa biner binmez kaza durumunda ne yapacağınız ile ilgili bir plan yapmanın çok önemli olduğunu söylemiştir.
Helen Muir, “Çıkışın ve kabin ekibinin yerini bilmek hayatınızı kurtarabilir!” demiştir.
Hayatta kalma şansını artırmak için uçağın hangi bölümünde oturmalıyız?
1995 yılında American Airlines’ın Kolombiya’da bir dağa düşen uçağında bulunan 159 kişiden sadece 4’ü hayatta kalmıştır. Bu kişiler kanatlardaki çıkış koltuklarında oturuyorlardı. Sağ olarak kurtulan Mercedes Johnson oturdukları yerin metal yönünden en güçlü bölüm olması nedeni ile hayatta kaldığına inanıyor. Ancak Muir, uçağın nasıl çarpacağı belli olmadığından hangi bölümün daha güvenli olacağı yönünde bir bilgi verilememesinin doğru olmayacağını söylemiştir.
Diğer önlemler
Tom Barth’ın Arizona Phoenix takımı, yolcu uçakları için ilk kez hava yastığı sistemi geliştirmiş. Bu teknolojinin karayollarında her yıl binlerce kişinin hayatını kurtardığını hatırlatarak, eğer hava yastığı sistemi ve yangın önleyici güvenlik teknolojilerinin hava ulaşımında kullanılmaya başlanırsa kaza sırasında yolcuların bilincini kaybetmeleri ihtimalinin azalacağı ve bu sayede hayatta kalma ihtimallerinin artacağını bildirmiştir.