Ticari uçaklar genellikle yaklaşık 10,6 km yükseklikte, ortalama 10.600 km/saat hızla uçar. Aslında çok dağlık olmayan bölgelerde birkaç km yüksekte uçsalar hiçbir binaya çarpmadan uçabilecekken neden yerden 10 km yukarıya çıkarak uçarlar?

Kuşkusuz uçakların uçtukları yükseklik keyfi olarak belirlenmemiştir. Uçuş irtifasının belirlenmesinde çok önemli gerekçeler vardır.

Hava direnci ve yakıt verimliliği

Uçakların bu kadar yüksekten uçmalarının en önemli sebebi hava direncidir. Yerden yükseldikçe atmosfer incelir, bu da uçağın maruz kalacağı hava direncinin azalmasına yol açar.

Uçağın hareket ederken, daha fazla hava molekülüne ve dolayısıyla daha fazla dirence maruz kalması, ilerlemek için ihtiyaç duyduğu enerji miktarını artırır.

Bir başka ifade ile uçaklar daha yüksek irtifada daha düşük direnç nedeni ile daha az yakıt harcarlar. Bu yüzden uçakların seyir yüksekliği 35.000 fit yani 10,6 km’dir. İşletme maliyetleri ile yakıt verimliliği arasındaki denge bu irtifada sağlanır. Ancak tüm uçakların ince atmosferle yakıt tasarrufu sağladığı da söylenemez. Bazı uçaklar atmosferin daha kalın olduğu irtifalarda daha iyi performans gösterirler.

Hava olaylarından kaçınma

Bir diğer neden, havanın yüksek irtifalarda daha istikrarlı olmasıdır. Bulutların üzerinde seyir etmek, hava olaylarının olumsuz etkilerinden büyük oranda kurtulmak anlamına gelir. Kuşkusuz uçaklar bulutların içinde hatta fırtınalarda bile uçabilir ancak bu daha fazla türbülans demektir. Türbülans yolcuları rahatsız eder, hatta paniğe yol açabilir. Havayolu şirketleri yolcularına mümkün olduğunca yumuşak bir uçuş deneyimi yaşatmak isterler.

Engellerin ortadan kalkması

Kuşkusuz bina, kule gibi zemin yapılarından uzak olmak da önemlidir. Uçaklarda irtifa deniz seviyesine göre belirlenir ancak uçaklar deniz seviyesinden yüksek yerlerde de uçarlar. Güvenli mesafenin sağlandığından emin olmak önemlidir. Bu uçuş yüksekliği, aynı zamanda kuşlardan da yukarda uçmak anlamına gelir. Kuşlarla karşılaşmaktan kaçınmanın uçuş güvenliği açısından önemi büyüktür.

Kuş çarpması nedeni ile yaşanmış birçok vaka yaşanmıştır. Bunlardan en çarpıcı olanı, 15 Ocak 2009’da ABD’de meydana gelmiştir. 1549 sefer sayılı Airbus 320 uçağı, New York’taki LaGuardia Havalimanı’ndan kalktıktan kısa bir süre sonra bir kuş sürüsü ile karşılaşmış ve Hudson Nehri’ne iniş yapmak zorunda kalmıştır. Kazayı bir yolcu dışında tüm yolcuların sağ salim atlatmaları, olayın Hudson Mucizesi olarak adlandırılmasına neden olmuştur.

Güvenlik yastığı

Uçuş sırasında herhangi bir teknik arızanın oluştuğunu düşünün. Uçak düşmeye başladığında eğer yeterince zamanınız olmazsa sorunu düzeltmek konusunda eliniz kolunuz bağlı demektir. Bu yüzden seyir yüksekliğinin 10,6 km olması, pilotlara sorunu gidermek için zaman kazandırır. Bu irtifaya “güvenlik yastığı” denir.

Kaynaklar:

Benzer Kanıtlar