Vitaminler, sağlıklı bir yaşam için beslenmemizle almamız gereken organik bileşenlerdir. Sağlığımıza faydası kanıtlanmış 13 çeşit vitamin vardır. Bildiğiniz gibi harflerle isimlendirilirler. A Vitamini, C Vitamini vb. Peki vitaminler nasıl oluyor da bir kapsülün ya da bir tabletin içine konabiliyor diye merak ediyorsanız bu yazı size yardımcı olabilir.
Ham Madde
Vitaminler, hem bitkilerden hem de hayvanlardan elde edilir. Örneğin; A vitamini, genellikle balık karaciğerinin yağından, C vitamini turunçgillerden ve kuşburnundan elde edilir. Ancak bütün vitamin hapları, doğal maddelerden üretilmez. Ticari sebeplerle yapay ham madde kullanımı oldukça yaygındır. Örneğin, A vitamini asetondan; C Vitamini keto asitten elde edilir. Kullanılan ham maddenin, doğal mı yoksa yapay mı olduğu bilinmesi önemlidir ancak kimyasal açıdan bir farkları da yoktur.
Vitamin haplarında temel ham maddeye ek olarak, üretimi ve vitaminin vücut tarafından işlenmesini kolaylaştıran bazı ilave maddeler kullanılır. Bu ilave katkı maddeleri; mikro kristal glikoz, selüloz, kalsiyum vb.’dir. Vitamin haplarına kayganlık kazandırmak için genellikle magnezyum stearat veya stearik asit kullanılır. Akışkanlık ajanı olarak kullanılan madde ise genellikle silikon dioksit olur.
Üretim Süreci
İlk aşama ham madde teminidir. Tahmin etmiş olabileceğiniz gibi vitamin hapı üretmek için alınan tüm maddeler sertifikalıdır. Ancak buna rağmen üretime girmeden önce ham maddeler hem üretici hem de bağımsız laboratuvarlar tarafından testten geçirilir. Herhangi bir bakteri kontaminasyonunun söz konusu olup olmadığı kontrol edilir. Bu aşamalardan sonra hammaddelerin harmanlanması sürecine geçilir. Üreticiye gelen ham maddeler genellikle toz halindedir. Bu sayede üreticinin harmanlama öncesi herhangi bir işlem yapması gerekmez. Eğer gelen hammadde toz halde değilse bu durumda öğütme ve toz haline getirme işlemi yapılır.
Bazı durumlarda da ham madde tabletlenmeye hazır boyutta gelir. Eğer böyle gelmemişse ham maddeye ıslak granülasyon metodu uygulanır. Bu metot, parçacık boyutunun belirlenmesini sağlar. Hapın formülünde parçacık boyutu belirlenmiştir ve formülün işlevsel olabilmesi için parçacık boyutuna sadık kalınması gerekir. Bu basamakta vitamin selüloz parçaları ile karıştırılır ve ardından ıslatılır. Sonra karışım kurutucuya konur. Kuruduktan sonra bölünür ve parçalar özel bir makinede boyutlandırılır. Sonra makine bu parçacıkları küçük deliklerin içine doldurulur. Ardından tartma istasyonu devreye girer. Tartma işleminden sonra vitamin materyali bir karıştırıcıya dökülür. İçerikler yaklaşık 15-30 dakika boyunca karıştırılır. Karıştırma işlemi sırasında numune alınır, incelenir böylece formülün doğru bir şekilde uygulandığından emin olunur. Bu işlemden sonra vitamin tablet (ya da kapsül) makinesine gönderilir.
Kapsülleme makinesi de ağırlık kontrolünü yeniden yapar. Bu sırada kapsüller üzerinde çukurlaşma, bölünme vb. hasarların oluşmadığından emin olmak için görsel analiz yapılır. Bütün bu testler tamamlandıktan sonra partinin toplu üretimi onaylanmış olur.
Kapsülleme makinesinde, vitamin karışımları bir hazneye akar ve ikinci bir hazne ise jelatin kapsüllerini tutar.
Kapsüller makine tarafından ikiye bölünür, kapsüllerin alt yarısı bir huniden, dönen bir dozaj kabına düşer. Daha sonra makine, her bir açık kapsül parçasının içine toz halinde vitamin karışımının belirlenen ağırlıkta doldurur. Sıkıştırma pimleri, tozu aşağı doğru bastırır. Daha sonra, kapsüllerin üst yarıları, doldurulmuş tabanların üzerine itilir.
Kapsülleme işlemi ardından parlatma ve kontrol aşaması gelir. Doldurulmuş kapsüller, parlatma makinesinden geçirilir. Bir kayış boyunca ilerleyen kapsüller, bir dizi parlatma fırçası yardımı ile üzerlerindeki tozlardan arındırılır. Parlamış kapsüller inceleme masasına dökülür. Buradaki mekanizma, kontrolörün kapsüllerin her tarafını görebilmesine izin verecek şekilde tasarlanmıştır. Hasarlı kapsüller ayrılır. Böylece son kontrolü tamamlanmış olan kapsüller ambalaj alanına alınır.
Son işlem paketlemedir. Bu aşamada da birkaç farklı makine kullanılır. Bu aşamadan sonra insan teması söz konusu olmaz. Bu işlemin sonunda şişe başına tablet sayısını saymak için geliştirilmiş bir makine kullanılır. Belirlenen sayıda hap, ambalaja doldurulduktan sonra ambalaj mühürleme makinesine gönderilir. Daha sonra ambalajlar kolilenir ve tüketici ile buluşmak üzere sevk edilir.