Bazı içkilerin “temiz içki” bazılarının “baş ağrısı sebebi” bazılarının ise “içkilerin en kötüsü” gibi yakıştırılmalarla anıldığını duymuşsunuzdur. Bu yakıştırmalar, içkilerin neden olduğu akşamdan kalma semptomlarına bakılarak yapılır. Kuşkusuz bunlar son derece sübjektif değerlendirmelerdir. Zaten hepinizin bildiği gibi “temiz içkiler” kişiden kişiye değişmekte, “en kötü içki”lerin üretimi devam etmekte hatta bunlardan bazıları çok yüksek fiyatlarla satılmaktadır.

Alkollü içkilerin hepsi sağlığımız için kötüdür. Ancak aynı miktarda ve aynı çeşitte alkol tüketmemize rağmen bazen feci akşamdan kalma semptomları yaşarken bazen hiç içmemiş gibi hissedebiliriz. Bunun esas sebebi içkinin çeşidi değil, içkinin üretildiği alkolün kalitesidir.

Alkol oranı ve çeşidi

İçkilerde kullanılan alkol, saf alkol değildir. İçkilerin etiketlerinde genellikle o içkide ne oranda alkol kullanıldığı bildirilir. Örneğin bir Votka şişesinde %40 alkol içerdiği bildirilmişse bu içkinin %40’ının etanol olduğu anlamına gelir.

Ancak içkinin yapımı sırasında etanol başka alkol çeşitlerinin ortaya çıkmasına neden olur. Örneğin, metanol. Bu sonradan ortaya çıkan alkol çeşitleri (bilhassa çok fazla miktarda tüketilmesi durumunda) şiddetli akşamdan kalma semptomlarına neden olur.

Fermantasyon süreci de türdeş yan ürünlerin ortaya çıkmasına neden olur. Fermantasyon sürecinde ortaya çıkan bu yan ürüne “fusel alkol” (veya fusel yağ) denir. Kelime Almanca kökenli olup, “kötü içki” anlamına gelir.

Fusel alkolün birçok çeşidi vardır ve bunlar yüksek dereceli alkol ihtiva eden içkilerde kullanılırlar. Bunların atomları 2’den fazla sayıda karbona sahiptir. Örneğin etanol atomu 2 karbonludur. Bu yüzden etanol içermeyen alkoller yüksek dereceli alkoller olarak anılırlar. Bunlar etanol alkolden daha yüksek sıcaklıkta kaynarlar ve molekül ağırlıkları daha yüksek olur.

Şarapta dört temel yüksek alkol bulunur.

Yüksek dereceli alkolleri vücudumuz işleyemez. Bu yüzden vücudumuz bu maddeleri “zehir” olarak algılar. Baş ağrısı ve kusma vücudumuzun zehirli maddelere karşı verdiği yaygın tepkilerin başında gelir.

Baş ağrısı ve kusma gibi etkilerin daha fazla görüldüğü içkiler vücudumuzun zehir olarak algıladığı maddeler bakımından daha yoğun olan içkilerdir. Bu içkiler muadillerinden daha ucuzdur. Akşamdan kalma semptomları çok daha fazla olup vücuttan atılmaları daha güçtür. Ancak bu maddelere karşı vücut toleransı kişiden kişiye değiştiğinden herkeste aynı etki söz konusu olmaz.

Saflık

Alkolün sudan ayrılması için damıtma denilen bir süreç uygulanır. Su ve alkol karışımı, suyun kaynama ısısının altında ama alkolün kaynama ısısının üzerine yükseltilir. Alkol buharlaştırılarak, sudan ayrılır, buhar halindeyken toplanır ve yeniden sıvı haline getirilir. Böylece tamamlanan damıtma işleminin sonunda alkolün saf formu elde edilir.

Ancak tek bir damıtma işleminde tamamen saf alkol elde edilmez, her damıtma işlemi alkolün daha saf haline gelmesi demektir. Kaliteli içkilerde kullanılan alkol birçok defa damıtılırken, ucuz içkilerde kullanılan alkol daha az sayıda (hatta bir defa) damıtma işleminden geçirilir. Saflığın azalması sisteminizin temizlemesi gereken madde miktarının çoğalmasına ve akşamdan kalma semptomlarının kötüleşmesine yol açar.

Miktar

Unutmayın ki ne kadar pahalı ve kaliteli içkileri tercih ederseniz edin, alkol miktarının aşırılığı korkunç bir akşamdan kalma durumuna yol açar. Bunun temel sebebi dehidrasyondur.

Alkol diüretik bir maddedir. Yani vücudun idrar üretimini artırır. Daha fazla idrar üretimi, iç organların su ihtiyacının yeterince karşılanmaması anlamına gelir. Su ihtiyacının yeterince sağlanmaması da başta beyin olmak üzere bütün organları rahatsız ederek akşamdan kalma semptomlarına yol açar.

Sonuç olarak akşamdan kalma semptomlarını bertaraf etmenin en iyi yolu ölçüyü kaçırmamaktır.

Kaynaklar:

Benzer Kanıtlar