Televizyon, bir mucit tarafından değil, uzun yıllar boyunca pek çok bilim insanının bireysel ve takım olarak ortaya koyduğu çabalarla geliştirilmiştir. Bu makale, televizyonun doğuşuna sebep olan bilimsel gelişmeleri özetlemek için kaleme alınmıştır.
1831
Joseph Henry ve Michael Faraday’ın elektromanyetizma ile çalışmaları, elektronik iletişim çağını başlatmıştır.
1862: İlk Hareketsiz Görüntü Aktarımı
Abbe Giovanna Caselli, pantelegraf adı verilen cihazı geliştirmiştir. Bu sayede ilk kez bir görüntü (tabiki görüntü hareketli değildir) teller üzerinden iletilmiştir.
1873
May ile Smith’in, selenyum ve ışık üzerindeki çalışmaları sayesinde görüntülerin, elektronik sinyale dönüştürülmesi imkanı keşfedilmiştir.
1876
Televizyon sistemini düşünen ilk kişi, Bostonlu bir memur olan George Carey olmuştur. Selenyum kamera adını verdiği cihazın çizimlerini yapmıştır. Eugen Goldstein ise elektrik akımını bir vakum tüpe koymayı başarmıştır. Elde ettiği ışığı tanımlamak için “katot ışınları” terimini kullanmıştır.
1870’lerin Sonları
Paiva, Figuier ve Senlecq gibi bilim insanları ve mühendisler, telektroskoplar için alternatif tasarımlar geliştirmiştir.
1880
Alexander Graham Bell ve Thomas Edison, ses gibi görüntü ileten telefon cihazları üzerinde çalışmıştır. Bell’in fotofon’u ses iletmek için ışığı kullanmış ve cihazı görüntü de iletecek şekilde geliştirmeye çalışmıştır. George Carey ise ışığa duyarlı hücresel ilkel bir sistem oluşturmuştur.
1881
Sheldon Bidwell, Bell’in Fotoğraf Telefonuna benzeyen Telefotografisi ile deneyler yapmıştır.
1884
Paul Nipkow, döner bir metal disk teknolojisi ve elektrik teleskopu kullanarak görüntüler göndermeyi başarmıştır.
1900
Paris’teki Dünya Fuarı’nda, ilk Uluslararası Elektrik Kongresi yapılmıştır. Televizyon terimi, ilk kez burada Konstantin Perskyi tarafından kullanılmıştır. Bu gelişmenin hemen ardından, bu fikrin fiziksel bir cihazda uygulanması ile ilgili çalışmalar başlamıştır. Bu tarihten sonra çalışmalar iki ana yol üzerinde ilerlemiştir. Bu yollardan birincisi, Paul Nipkow’un döner disklerini temel alan, mekanik televizyon sistemleri üzerinde ilerlerken diğer yol; İngiliz A.A. Campbell-Swinton ve Rus Boris Rosing tarafından 1907 yılında geliştirilen katod ışın tüpüne dayalı elektronik sistemler üzerinde ilerlemiştir.
1906: İlk Mekanik Sistem
Lee de Forest, Audion vakum tüpünü icat etmiştir. Audion, sinyalleri büyütme yeteneğine sahip ilk tüptür. Boris Rosing, Nipkow’un diskini ve bir katod ışın tüpünü birleştirmiş ve ilk çalışan mekanik TV sistemini kurmuştur.
1907: İlk Elektronik Sistem
Campbell Swinton ve Boris Rosing, görüntüleri iletmek için katot ışın tüplerinin kullanılmasını önermiştir. Birbirinden bağımsız olarak, her ikisi de görüntüleri yeniden üretmek için elektronik tarama yöntemi geliştirmiştir.
1923
Vladimir Zworykin, ikonoskopuna Campbell Swinton’ın fikirlerine dayanan bir TV kamera tüpü eklemiş ve patentini almıştır. Elektrikli göz olarak adlandırdığı ikonoskop, televizyonun ortaya çıkmasında önemli adımlardan biri olmuştur.
Zworkin daha sonra resim gösterimi için kineskop adını verdiği cihazı geliştirmiştir.
1924-25: İlk Hareketli Siluet Görüntüleri
Charles Jenkins ve John Baird, mekanik devreler üzerinden görüntü iletmenin yöntemini keşfetmişlerdir. John Baird, Nipkow diskine dayalı mekanik bir sistem kullanarak hareketli siluet görüntüleri ileten ilk kişi olmuştur. Charles Jenkins ise Radyovizör adını verdiği cihazı geliştirmiş ve 1931’de tüketicinin bir araya getirebileceği bir kit olarak satışa sunulmasını sağlamıştır.
1925’te Vladimir Zworykin, renkli bir televizyon sistemi patenti almıştır.
1926-30: Çözünürlük
John Baird, saniyede 5 kare hızında çalışan 30 çizgili çözünürlüğe sahip bir televizyon sistemi geliştirmiştir.
1927
Bell Telefon ve ABD Ticaret Bakanlığı, 7 Nisan’da Washington D.C. ile New York City arasında gerçekleşen ilk uzun mesafe televizyon yayınını gerçekleştirmiştir. Ticaret Sekreteri Herbert Hoover, “Bugün, bir anlamda, Dünya tarihinde ilk kez görüntü aktarımına sahibiz. İnsan dehası şimdiye dek bilinmeyen bir şekilde mesafenin önündeki engelleri yok etti. ” demiştir.
Philo Farnsworth, Görüntü Gösterici (Image Dissector.) olarak adlandırdığı ilk tam elektronik televizyon sisteminde patent başvurusunda bulunmuştur.
1928
Federal Radyo Komisyonu ilk televizyon istasyonu lisansını (W3XK) Charles Jenkins’e vermiştir.
1929
Vladimir Zworykin, yeni kinescope tüpünü kullanarak görüntülerin hem iletimi hem de alımı için ilk pratik elektronik sistemini geliştirmiştir.
John Baird, ilk TV stüdyosunu açmıştır ancak görüntü kalitesi hayli zayıftır.
1930
Charles Jenkins ilk televizyon reklamını yayınlamış ve BBC düzenli TV yayınlarına başlamıştır.
1933
Iowa Eyalet Üniversitesi, WSUI radyo istasyonu ile birlikte haftada iki kez televizyon programı yayınlamaya başlamıştır.
1936
1930’lu yılların ikinci yarısında televizyon seti sayısı 200 civarına yükselmiştir. Bu sırada televizyon ve telefon sinyallerini iletmekte “ortak eksenli kablo” adı verilen alüminyum kaplı bakır teller kullanılmaya başlanmıştır. İlk deneysel hatlar, AT&T tarafından 1936 yılında New York ve Philadelphia arasında kurulmuştur. Deneysel ilk çalışma olumlu sonuç verince 1941’de hatlar genişletilmiştir.
1937
CBS TV yayın hayatına başlarken BBC Londra, yüksek çözünürlüklü yayına geçmiştir.
Russell ve Sigurd Varian kardeşler, klistron adlı elektron tüpünü geliştirmiştir. Elektrik enerjisini, yüksek frekanslı elektromanyetik enerjiye dönüştürmenin yolu bu sayede bulunmuştur.
1939
RCA firması Vladimir Zworykin ile Empire State Binasından deneysel bir yayın yapmıştır. New York Dünya Fuarı’ında ve San Francisco Golden Gate Uluslararası Fuarı’nda televizyonun demonstrasyonu yapılmıştır. Dünya Fuarı’nda ise Roosevelt’in konuşması yayınlanmıştır.
1940
1940’da, savaş esnasında CBS’te çalışan Dr.P.Goldmark, televizyonun günlük yayınları için kamera tüpü önünde dönen, kırmızı, yeşil ve mavi filtreli bir disk kullanan 343 çizgili renkli televizyon sistemini kullanıma sokmuştur.
1941
NTSC olarak bilinen 525/30 saniye resim standardı olarak kabul edilmiştir.
1943
Vladimir Zworykin, Orthicon adını verdiği daha iyi bir kamera tüpü geliştirmiştir. Bu sayede gelişen ışık hassasiyeti, açık hava gece çekimini mümkün kılmıştır.
1948
İlk kablolu televizyon Pensilvanya’da yayına başlamıştır. Louis W. Parker, düşük maliyetli televizyon alıcısı patentini almıştır. Amerika’da televizyon sahibi olan hanelerin sayısı bir milyona ulaşmıştır.
1950
FCC ilk renkli televizyon standardını onaylamıştır. Vladimir Zworykin, Vidicon adlı daha iyi bir kamera tüpü geliştirmiştir.
1956
Robert Adler, ilk uzaktan kumandayı geliştirmiştir.
1960
İlk bölünmüş ekran yayını, Kennedy – Nixon tartışmalarında gerçekleşmiştir.
1962
TV yayınlarını taşıyan ilk uydu olan Telstar kullanılmaya başlanmış ve televizyon uluslararası yayınlarına başlamıştır.
1969
Astronot Neil Armstrong, 20 Temmuz 1969’da milyonlarca izleyicinin gözleri önünde Ay’dan gerçekleştirilen canlı yayında yürümüştür. Bu yayını 600 milyon kişi izlemiştir.
Ülkemizde Televizyon
Türkiye’de ilk televizyon yayını, 1952 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından gerçekleştirilmiştir. Haftada birkaç saat yapılan bu ilk yayınlar, sınırlı bir bölgede izlenebilmiştir.
TRT’nin kurulması ve TRT kanununun çıkması ile radyo ve televizyon yayını tekel hakkı TRT’ye verilmiş. Bu gelişme, İTÜ yayının sonlanmasına neden olmuştur. TRT yayın hayatına, 1964 yılına başlamıştır.
Siyah beyaz ekranlarımız 1980’li yıllarda renkli ekranlara dönüşmeye başlamış ve ilk özel televizyon 6 Mayıs 1990’da yayın hayatına başlamıştır.