Yüzyıllardır sözü edilen “yataktan çıkmama arzusu” günümüze kadar kolay kolay ciddi bir probleme yol açamazdı çünkü yapılması gereken çok fazla iş vardı. Oysa günümüzde gelişen teknoloji sayesinde, fiziksel hayatımız geçmişe oranla çok daha kolay ve bu türden arzularımıza kulak vermemiz artık daha mümkün.
Peki yatakta kalma arzusuna uyup yatakta uzun saatler geçirmek sağlığımızı ve yaşamımızı nasıl etkiler?
NASA uzun süre yatmanın etkilerinin neler olduğunu araştırdı:
NASA, insan kaslarında ve kemiklerinde uzaydayken oluşabilecek sorunların belirlenmesi amacıyla 2014 bir çalışma gerçekleştirildi. Drew Iwanicki isimli gönüllü denek 70 gün boyunca sırt üstü, bacakları hafifçe yukarıda olacak şekilde yattı. Günde sadece 30 dakika dirseklerinin üzerinde doğrularak yemek yedi. CFT70 adı verilen araştırmaya katılan Drew Iwanicki, bu zorlu görev için 18.000 USD aldı.
Eğer dümdüz yere uzanmış birinin bacakları hafifçe yukarıya kaldırılırsa bu durumda başına giden kan miktarı artar ve bu yüzünün hafifçe şişmesine neden olur, bu koşullar uzay yolculuğundaki deneyimle çok benzerdir. Drew Iwanicki uzun süre yatmanın çok kötü bir his olduğunu bildirmiştir. Deney sırasında ve sonrasında Iwanicki’in deneyiminin detaylarını buradan okuyabilirsiniz.
Özel olarak bu pozisyonda yatmak değil, herhangi bir pozisyonda uzun süre yatmak insanın sağlık durumu için son derece zararlıdır. Kendi deneyimlerinizle de fark etmiş olabileceğiniz gibi 6-7 saatten daha uzun bir süre hareketsiz yatmak çok çok zordur. Uyuduğumuzda bile vücudumuzu hareket ettiririz.
Uzun süre hareketsiz yatmak, vücutta halk arasında yatak yarası diye tabir edilen dekübit ülserlerin oluşmasına neden olur. Hareketsizliğin neden olduğu ciltteki kan akışının bozulması nedeni ile bazı bölgelerdeki cilt dokusu zarar görür ve hatta ölür. Yatak yaralarının birkaç farklı fazı vardır; 4. faz en kötüsü olup kemik dokusuna kadar etki eder. En aşırı durumdaki yatak yaraları ölümcüldür. Bu nedenle inmeli hastalar sağlık personeli tarafından düzenli olarak yataklarında hareket ettirilirler.
Aşırıya kaçılmadığında yatak istirahati zararlı değildir.
Hatta bazı durumlarda çok da faydalıdır. Örneğin beyin sarsıntılarında yatak istirahati beynin normal aktivitelerine dönmesine katkı sağlar. Sonuç olarak yatak istirahati, düzenlendiğinde zararlı değildir. Ancak eğer kendinize gerçekten iyilik etmek istiyorsanız, tembelliği abartmayın, ihtiyacınızdan fazla yatakta kalmayın!