Tıpkı su ve yiyecek gibi uyku da temel hayati ihtiyaçlarımızdan biridir. Yetersiz uyku depresyon riskini artırır, kalp ve damar sağlığını olumsuz etkiler, bilişsel zorluklara ve hafıza sorunlarına yol açar. Uyku bozukluklarının ruh hali, genetik eğilimler, sağlık sorunları vb. sayısız nedeni olabilir. Bu nedenler arasında en fazla öne çıkan ise ışığa maruz kalmadır. Kanımızdaki melatonin hormonunun…
İnsan duygularının geniş spektrumunda keder ve üzüntü baş edilmesi zor olan duygu durumlarıdır. Bunlar belirli bir olay sonucunda ya da kişinin herhangi bir keşfi nedeni ile ortaya çıkabilir üstelik çok uzun da sürebilir ancak “depresyon”la karıştırılmamalıdır. Son yıllarda gündelik dilimize giren “depresyon” terimi, üzüntülü ve kederli olduğunu anlatmanın bir ifadesi olarak kullanılmaya başlanmıştır ancak “depresyon”…
Karamsarlık ön yargısı kötü şeylerin olma ihtimalinin abartılmasına neden olan bilişsel bir ön yargıdır. Bu ön yargı, insanların düşünce süreçlerini çarpıtır ve duygusal sağlığa zarar verir. Bu yüzden karamsarlığın çeşitli psikolojik rahatsızlıklarla ve özellikle depresyonla güçlü bir ilişkisi vardır. Bu makale bu ön yargıyı nasıl tespit edebileceğimiz ve olumsuz etkilerinden nasıl sakınabileceğimiz konusunda ipuçları verebilmek…
Sık rastlanan bir sağlık sorunu olan alerji, doğuştan olabilir ya da sonradan gelişebilir. Doğuştan olmayıp, çocukluk çağlarında gelişen ve yaşam boyu süren türleri vardır. Alerjilerin en şaşırtıcı tarafı ise aniden ortaya çıkmaları ve aniden yok olabilmeleridir. Bu makale alerji ile ilgili bilimsel çalışmalardan elde edilen “nasıl oluştuğu,” “neden yok olduğu” vb. bilgileri özetlemek için kaleme…
Günlük yaşamımız her daim küçük kaza tehditleri ile dolu. Ancak önemsiz gibi görünen bazı kazalar ciddi sorunlara yol açabilir; örneğin tetanos. Herhangi bir kaza söz konusu olmadığı halde düzenli olarak tetanos aşısı olanlar yanında paslı bir metalin yol açtığı kanamalı bir yarası olduğu halde aşı olmayı gereksiz bulan insanlara da rastlamış olabilirsiniz. Bu makale tetanosun…
Sokrates’ten önceki dönemde yaşamış olan filozofların en ünlüsü (Hatta birçoklarına göre Herakleitos’tan bile daha ünlüdür.) Pythagoras’tır. Sisam’da doğmuş, MÖ 570-497 yılları arasında yaşamıştır. Pythagoras’ın çok yönlü bir dahi olduğunu söyleyebiliriz. Birçoğumuzun ortaokul sıralarında öğrendiği Pisagor Teoremi, matematik alanındaki dehasının en büyük göstergesidir. Bir sayının “karesi” ve “küpü” düşüncesini ilk bulan ve böylelikle geometrik kavramlara aritmetiği uygulayan…
Bütün primatlarda olduğu gibi insanın da el parmaklarının tırnakla desteklenmiş geniş uçları vardır. Bu makalede pençenin düzleşmiş bir formunu andıran tırnağın, evrimsel gelişimdeki rolü, vücudumuzun tırnağı neden ve nasıl ürettiği, kesilince neden acımadığı gibi ilginç detaylar özetlenmiştir. Tırnak neden oluşur? Tırnaklar keratin denilen yarı saydam bir proteinden yapılır. Bu aynı zamanda saçlarımızın üretildiği proteindir. At,…
Vücudumuz için hayati bir besin maddesi olan su, vücut ısımızın düzenlenmesi, sindirim sisteminin çalışıp, atıkların vücudumuzdan atılması, beynin hormon ve nörotransmitter üretmesi vb. pek çok fonksiyonun yerine getirilmesini sağlar. Su vücudumuzda en bol bulunan moleküldür. Vücudumuzun %65’i sıvıdan oluşur. Dışarıdan aldığımız suyu kullandıktan sonra vücudumuz, su ihtiyacını yağ hücrelerinde depoladığı suyu kullanarak giderir. Vücut yağlarında depolanmış bol miktarda…
Doğruluğundan kuşku duymadığımız birçok bilgiye sahibiz. Örneğin suyun ateşi söndürdüğü, havaya bırakılan bir nesnenin düşeceği veya resmi olarak astronot adını alabilmemiz için yer yüzünden 50 mil (80,4 km) uzaklaşmamız gerektiğini neredeyse herkes bilir. Tamam sonuncusunu herkes bilmiyor olabilir. Eğer öğrenmek isterseniz buraya tıklayabilirsiniz. Gelelim ilkine, suyun yanmayan bir sıvı olduğunu biliyoruz. Peki bunun neden böyle…
İleri yaşlarda hamile kalma ihtimalinin genç yaşlara göre daha düşük olduğunu hem doğumun hem de bebeğin anne karnındaki gelişim sürecinin bir takım ekstra riskler barındırdığını biliyoruz. Ancak Avrupa Gelişim Psikolojisi Dergisi’nde (European Journal Of Developmental Psychology) yayınlanan bir araştırmaya göre bu dezavantajlar bir defa aşıldıktan sonra yani bebek dünyaya geldikten sonra ileri yaşlarda anne olmak avantajlı…